مهدی کریمی - دانشجوی دکتری، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور؛ رئیس اداره موزه دیجیتال آستان قدس رضوی، تهران، ایران.
افشین موسوی چلک - دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران.

وبگاه کتابخانه ها به عنوان دروازه ای علمی برای برقراری ارتباط با پژوهشگران و اهل مطالعه عمل می کند و زمانی این وبگاه ها می تواند پاسخگوی نیازهای اطلاعاتی آن ها باشد که دارای معماری اطلاعات مطلوب باشد. هدف پژوهش حاضر ارزیابی وبگاه کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی براساس شاخص های معماری اطلاعات است. روش انجام پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی است و از سیاهه وارسی جهت تحلیل سیستم سازمان دهی، سیستم برچسب زنی، سیستم پیمایش و سیستم جستجو وبگاه با توجه به لایه های سه گانه معماری اطلاعات (محتوا، کاربر و بافت) استفاده گردید.  نتایج حاصل از سیاهه وارسی نشان داد که وبگاه کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی امتیاز ۲۳ از ۳۷ در قسمت سازمان دهی، امتیاز ۴۴ از ۵۷ در برچسب زنی، امتیاز ۵۵ از ۷۸ در پیمایش و امتیاز ۲۶ از ۴۶ در جستجو کسب کرده است؛ برای افزایش میزان رضایت کاربران و کارایی وبگاه ها نیاز به پیاده سازی کامل اصول معماری اطلاعات در طراحی آن ها است؛ این پژوهش می تواند با شناسایی نقاط ضعف و قوت وبگاه، منبعی مناسب برای برنامه ریزی در خصوص بهینه سازی معماری وبگاه باشد. این تحقیق تلاش دارد تا با ارائه ارزیابی نظام مند وبگاه کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی به بیان نکات ضعف و قوت این وبگاه و میزان کارایی آن بپردازد. براساس یافته های پژوهش وبگاه در مولفه سیستم های سازمان دهی، برچسب زنی و پیمایش به ترتیب با کسب ۶۲%، ۷۷% و ۷۰% امتیاز در وضعیت خوب قرارگرفته است؛ ضعف های طرح سازمان دهی بیشتر از نوع ساختار سازمان دهی بود. نداشتن طرح های جغرافیایی، مخاطب محور و بر مبنای چارت سازمانی و عدم پشتیبانی از رده بندی اجتماعی از مهم ترین ضعف های سیستم سازمان دهی وبگاه است. عدم استفاده از برچسب های ترتیبی از مهم ترین ضعف سیستم برچسب زنی بود؛ عدم پیاده سازی سیستم پیمایش محلی و نقشه سایت از ضعف های سیستم پیمایش است. سیستم جستجو با کسب ۵۶% امتیاز در وضعیت متوسط قرارگرفته و عدم قابلیت های اصلاح اشتباه های نوشتاری در پرسمان ورودی، حذف کلمات توقف، یافتن کلمات با تلفظ مشابه با پرسمان ورودی، یافتن کلمات با ریشه مشابه با پرسمان ورودی، رتبه بندی نتایج جستجو، شناسایی نتایج براساس مرتبط بودن رتبه بندی برخی از ضعف های سیستم جستجو است.

معماری اطلاعات, کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی, ارزیابی وبگاه