مژده شریفی
ایمان سوری نژاد
سید جواد حسینی
سید احمد قاسمی
احمد فقیه

ماهی حلوا سیاه Parastromateus niger جزء مهمترین ماهیان پلاژیک تجاری سواحل جنوبی ایران است که به دلیل افزایش آلودگی ها و بهره برداری و صید بی رویه و از طرف دیگر فقدان برنامه های مدیریتی شیلاتی مثل شناسایی و تفکیک ذخایر ژنتیکی، ذخایر آن در حال کاهش می باشد. به منظور ارزیابی جمعیت های این گونه و حفظ ذخایر ارزشمند ژنتیکی آن، ساختار ژنتیکی ۳۲ نمونه ماهی حلوا سیاه در خلیج فارس در آبهای ساحلی بندرعباس، بوشهر و آبادان با استفاده از نشانگر ملکولی AFLP بررسی شد. این بررسی حدود ۲۰۵ باند قابل امتیاز دهی که شامل ۳۷ باند پلی مورف بود را نشان داد. درصد لوکوس های پلی مورفیسم در نمونه های ایستگاه بندرعباس (۰۸/۸۱%)، نسبت به نمونه های بوشهر (۵۹/۹۴% ) و آبادان (۴۹/۸۶%) کمتر بود. بیشترین میزان تنوع ژنتیکی براساس ضریب Neiو شاخص شانون به ترتیب برای نمونه های بوشهر (۴۰۰/۰) و (۱۸/۰±۵۷۴/۰) و کمترین میزان برای نمونه های بندرعباس (۳۲۵/۰) و (۲۵/۰±۴۷۴/۰) محاسبه شد. نتایج آنالیز AMOVA بیانگر اختلاف بین جمعیتی به میزان ۱۴ درصد و اختلاف درون جمعیتی به میزان ۸۶ درصد بود. با توجه به میزان Fst بین جمعیتی (۰۹/۰-۱۸/۰) و وجود جریان ژنی بین جمعیتی محدود (۰۹/۱ تا ۵۴/۲) می توان جمع بندی نمود که احتمالا ۳ جمعیت جدا از ماهی حلوا سیاه در خلیج فارس در مناطق بندرعباس، بوشهر و آبادان وجود دارد.

Black Pomfret, AFLP molecular markers, Genetic diversity, Persian Gulf, حلوا سیاه, نشانگر ملکولی AFLP, تنوع ژنتیکی, خلیج فارس