مریم مصلحی - دکتری جنگل‎شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
هاشم حبشی - دانشیار، گروه جنگل‎شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
رامین رحمانی - دانشیار، گروه جنگل‎شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

کربن آلی خاک یکی از مهمترین مولفه‎های چرخه جهانی کربن است، بنابراین خاک جنگل‎ها به عنوان یکی از بزرگترین ذخیره‎گاه‎های کربن آلی در اکوسیستم خشکی در کنترل غلظت Co۲ اتمسفر نقش اساسی دارد. دخالت در اکوسیستم جنگلی در مقطع زمانی نامناسب با تغییر در آزادسازی یا جذب کربن در آن، تاثیرات قابل ملاحظه‎ای بر غلظت Co۲ اتمسفر و گرمایش جهانی دارد. این پژوهش به بررسی تاثیر شیوه گزینشی بر تغییرات ذخیره کربن آلی خاک در فصول مختلف در توده‎های آمیخته راش- ممرز سری یک طرح جنگل داری دکتر بهرام‎نیا استان گلستان پرداخت. تغییرات ذخیره کربن آلی خاک از بهمن ۱۳۹۲ به مدت یکسال در چهار توده یک هکتاری (توده بکر پارسل ۳۲ و پارسل‎های ۳۰، ۳۳ و ۳۱ که به‎ترتیب ۱۰، هفت و یک سال از دخالت در آن ها می‎گذشت) در عمق صفر تا ۲۰ سانتی‎متری بررسی شد. تغییرات درجه حرارت و رطوبت خاک به عنوان عامل های تاثیرگذار بر ذخیره کربن اندازه‎گیری شدند. برای تعیین تغییرات رطوبت و حرارت خاک در هریک از تیمارها از تجزیه واریانس یک طرفه و برای مقایسه فصلی ذخیره کربن آلی خاک در هر تیمار، از طرح اندازه‎های تکراری استفاده شد. رابطه ذخیره کربن با رطوبت و حرارت خاک با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون بررسی شد. نتایج نشان داد که تغییرات ماهانه رطوبت و حرارت خاک در هر تیمار دارای اختلاف معنی‎داری بود. ذخیره کربن آلی خاک با حرارت و رطوبت خاک نیز همبستگی معنی‎داری را نشان داد. بررسی ذخیره کربن آلی خاک در فصول مختلف، اختلاف معنی داری را نشان داد، اما این اختلاف در تیمارهای مدیریت شده بیشتر مشهود بود. در توده های مدیریت شده، ذخیره کربن در تابستان کاهش شدیدی نسبت به توده شاهد داشت.

استان گلستان, درجه حرارت خاک, رطوبت خاک, شیوه گزینشی, طرح جنگل داری