مهدی کاکاوند - کارشناس ارشد جنگل داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
محمدرضا مروی مهاجر - استاد، گروه جنگل داری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
خسرو ثاقب طالبی - دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ایران
کیومرث سفیدی - استادیار، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
مرتضی مریدی - دانشجوی دکتری جنگل داری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات و عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تهران، ایران
پریسا عباسیان - دانشجوی دکتری جنگل داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

امروزه خشکه دارها به عنوان یک بخش ساختاری و کاربردی بسیار مهم در جوامع جنگلی شناخته شده اند. درک نقش و پویایی خشکه دارها به منظور بهبود راهبردهای مدیریت جنگل در جنگل های مدیریت شده و مدیریت نشده بسیار حائز اهمیت است. پژوهش پیش رو با هدف بررسی ویژگی های کمی و کیفی خشکه دارها در مرحله میانی توالی در توده های  کمتردست خورده آمیخته راش  (Fagus orientalis Lipsky) انجام شد. پس از جنگل گردشی اولیه، سه قطعه نمونه یک هکتاری در پارسل ۳۱۰ بخش گرازبن جنگل خیرودکنار نوشهر انتخاب شدند و آماربرداری صددرصد از ویژگی های خشکه دارها شامل قطر (≥ ۷/۵ سانتی متر)، ارتفاع و مشخصات کیفی (شامل شکل، درجه پوسیدگی و گونه) انجام شد. براساس نتایج پژوهش پیش رو، حجم خشکه دار در قطعات مورد بررسی به طور متوسط ۳۷/۸ متر مکعب در هکتار اندازه گیری شد. ممرز با ۶۴ درصد خشکه دار، بیشترین فراوانی را در بین خشکه دارها به خود اختصاص داد. بیشترین درصد فراوانی و حجم خشکه دارهای اندازه گیری شده به ترتیب ۷۴/۷ درصد و ۶۹/۳ درصد مربوط به خشکه‎ دارهای افتاده بود. همچنین ۵۲/۱ درصد خشکه دارهای اندازه گیری شده، در درجات پیشرفته پوسیدگی قرار داشتند. درنهایت بیشترین فراوانیخشکه دارها در طبقه قطور(۵۰ تا ۷۵ سانتی متر) مشاهده شد.

توالی, توده, خشکه دار, راش, ممرز