مریم مصلحی - دانشجوی دکتری جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
هاشم حبشی - استادیار گروه جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
فرهاد خرمالی - استاد، گروه خاکشناسی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
رامین رحمانی - دانشیار، گروه جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
علی اکبر محمدعلی پورملکشاه - دانشجوی دکتری جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

تغییرات خصوصیات شیمیایی تاج‎بارش و آب‎شویی پوشش ‎کف در دوره های رویش (دارای برگ‎) و استراحت (فاقد ‎برگ) یکی از فرآیندهای اثرگذار بر چرخه بیوژئوشیمیایی در بوم سازگان های جنگلی به ویژه جنگل های پهن برگ خزان‎کننده است. این پژوهش به بررسی تغییرات خصوصیات شیمیایی تاج‎بارش و آب‎شویی پوشش‎ کف (سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم) گونه راش در دوره رویش و استراحت، در توده راش- ممرز در سری یک طرح جنگلداری دکتر بهرام نیا در استان گلستان می پردازد. نمونه های تاج‎بارش و پوشش‎ کف طی یک سال (۸۷/۱۰/۱ الی ۸۸/۱۰/۱) بعد از هر بارندگی جمع آوری و بررسی شد. برای بررسی تغییرات و مقایسه عناصر آب‎شویی شده در تاج و پوشش ‎کف در دو دوره رویش و استراحت از آنالیز آماری تی جفتی در سطح اطمینان ۹۵ درصد استفاده شد. نتایج نشان داد آب‎شویی عناصر سدیم و پتاسیم در آب‎شویی تاج در دوره استراحت (۲۴/۳ و ۶۰ کیلوگرم در هکتار) به‎ طور معنی داری بیشتر از دوره رویش (۱۸/۷ و ۵۲ کیلوگرم در هکتار) است. همچنین عناصر سدیم، پتاسیم و کلسیم در آب‎شویی پوشش‎ کف در دوره استراحت با مقادیر ۱۲/۶، ۴۲/۳ و ۲۸ کیلوگرم در هکتار بیشتر از دوره رویش با مقادیر ۸/۶، ۲۳/۵ و شش کیلوگرم در هکتار بود. این پژوهش نشان داد که در جنگل‎های شرق هیرکانی، پوست، شاخه، برگ‎های درحال تجزیه و رسوبات اتمسفری نقش برجسته‎ای در آب شویی کاتیون‎ها در دوره استراحت دارند.

آب شویی پوشش کف, تاج‎بارش, توده آمیخته راش, دوره رویش و استراحت