علی عزیزی - - کارشناسی ارشد مهندسی نفت گرایش مخازن هیدروکربوری، دانشگاه تربیت مدرس

بیشتر میدان های نفتی و گازی ما در نیمه دوم عمر خود بوده که از نگاه مهندسی مخزن، طبیعی است که بخشی از این میدان های نفتی و چاه های حفره شده با کاهش ضریب بازیافت و افت تولید مواجه شوند. بر اساس آمارهای IEA، در دوره زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ میلادی، میزان تولید ما سالانه با ۵ درصد کاهش مواجه خواهد بود و در مقابل روزانه ۱/۱ میلیون بشکه افزایش تقاضا در جهان وجود دارد؛ از این رو بحث ازدیاد برداشت و بهبود ضریب بازیافت از مخازن یکی از موثرترین راه ها برای کاهش شکاف تولید و تقاضاست. اغلب محققان بر این باورند که در مناطق نفت خیز جهان، بدون روش های ازدیاد برداشت تنها یک سوم کل نفت در جای موجود را می توان به صورت تجاری استخراج کرد۸۰ درصد مخازن هیدروکربنی در مناطق نفت خیز جنوب کربناته است، تزریق گاز بهترین شیوه برای ازدیاد برداشت نفت از مخازن کربناته به شمار می رود و می توان از روش تزریق گاز یا از روش های پیچیده تری مثل تزریق مواد بیوشیمیایی، روش حرارتی در مخازن نفت سنگین و فوق سنگین، حفاری بین چاهی و کاربرد چاه افقی و چند شاخه ای، حفاری زیر تعادلی و استفاده از فناوری های جدید توسط لرزه نگاری چهار بعدی استفاده کرد.هزینه لرزه نگاری۴ بعدی ۱ تا ۲ دلار در هر بشکه تخمین زده شده است.اگر چه کاهش ریسک تولید از مخزن و افزایش برداشت ۲۰ تا ۳۰ درصدی که گفته می شود با استفاده از این فناوری حاصل می شود. در این مقاله به تاثیر روش های میکروبی ، حفاری چاه چند شاخه ای و لرزه نگاری۴ بعدی و . . . بر ازدیاد برداشت پرداخته شده است.

روش های ازدیاد برداشت، تزریق مواد، تزریق گاز، تزریق آب، تزریق متناوب آب وگاز، روش حرارتی، تزریق فوم و ژل های پلیمری