حامد افجه نصرآبادی - کارشناس ارشد جنگل داری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
شعبان شتایی جویباری - دانشیار، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
نصرت اله رافت نیا - دانشیار، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
محسن شریعت جعفری - مربی، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیز داری کشور

شناسایی مناطق مستعد وقوع زمین لغزش از طریق پهنه بندی خطر، یکی از اقدامات موثر و ضروری در مدیریت خطر و بحران، به ویژه در مناطق جنگلی برای کاهش هزینه های احداث و نگهداری جاده هاست. هدف از این تحقیق ارزیابی کارایی مدلهای تجربی پهنه بندی خطر زمین لغزش (حائری - سمیعی و مورا - وارسون) در بررسی وضعیت شبکه جاده جنگلی طراحی شده سری دو جنگل شصت کلاته گرگان می باشد. نقشه زمین لغزشهای موجود به منظور ارزیابی کارایی مدلهای مورد بررسی از طریق عملیات میدانی و جنگل گردشی با استفاده از دستگاه موقعیت یاب جهانی (GPS) ثبت و در محیط  GISتهیه شد. پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از عوامل موثر در دو روش حائری- سمیعی و مورا - وارسون صورت گرفت. پس از تهیه نقشه نهائی پهنه بندی، کارایی مدلها براساس دو شاخص دانسیته نسبی (Dr) و جمع مطلوبیت (Qs) مورد ارزیابی قرار گرفت. از بین دو مدل مورد آزمون براساس نتایج شاخص Qs، مدل حائری- سمیعی با ۲۵۱/۱ Qs= نسبت به مدل مورا - وارسون با ۵۸۶/۰Qs= دارای مطلوبیت نسبی در حدود صددرصد است. همچنین نتایج نشان داد که در رابطه با شبکه جاده طراحی شده، مساحتی در حدود ۶۷۰ هکتار (حدود یک سوم سطح سری) دارای استعداد بروز خطر زیاد و بسیار زیاد می باشد. همچنین بیشترین طول جاده شماره ۳ از مناطق با طبقه خطر زیاد عبور می کند که با توجه به سطح این طبقه در مناطق بالادست سری که تحت پوشش جاده شماره ۳ قرار دارد، این موضوع منطقی است. اما در جاده های شماره ۲ و ۳ این امکان وجود دارد که طول جاده های عبور کرده از طبقه با خطر زیاد را به میزان زیادی کاهش داد.

زمین لغزش, پهنه بندی خطر, حائری - سمیعی, مورا - وارسون, جنگل, جاده