لیلا محرابی

حاکمیت شرکتی مجموعه ای از نظام ها و فرآیندهایی است که با استفاده از ابزارها و ساز و کارهایی موجب دستیابی به اهدافی همچون پاسخگویی، شفافیت، عدالت و رعایت حقوق ذی نفعان میشود. با توجه به منافع حاکمیت شرکتی در نظام بانکی و رشد قابل توجه فعالیت نهادهای مالی تامین کننده خدمات بانکداری منطبق بر شریعت میان کشورهای مسلمان و غیرمسلمان، می توان اظهار داشت که ایجاد چارچوب حاکمیت شرکتی اسلامی و بهبود آن در بانک ها و نهادهای مالی اسلامی به عنوان یک اصل ضروری برای اطمینان از تداوم موفقیت و رشد آنها در فضای رقابتی موجود از اهمیت قابل توجهی برخوردار می باشد. ساختار حاکمیت شرکتی اسلامی با رعایت معیارهایی چون ارزش های اخلاقی و حفظ حقوق و منافع تمامی ذی نفعان (نه فقط سهامداران) در چارچوب قوانین شریعت نسبت به نظام بانکداری متعارف متمایز بوده، لذا اجرا و پیاده سازی و رعایت صحیح و واقعی حاکمیت شرکتی نیازمند به مدیریت صحیح و نظارت اسلامی در بانک ها می باشد.نتایج نشان می دهد، کنترل و نظارت شرعی، حسابرسی شرعی و مقررات داخلی بانک های اسلامی از فاکتورهای مهم ساختار حاکمیت شرعی در بانک های اسلامی به شمار می رود. از این رو در این مقاله سعی شده است با روش تحلیلی-توصیفی پس از مروری بر مفهوم شناسی حاکمیت شرکتی در نهادهای مالی و ضرورت توجه به آن، چالش های حاکمیت شرکتی معرفی و چارچوب و اصول حاکمیت شرکتی در بانک های اسلامی با توجه به اصول متعارف مورد بررسی قرار گیرد. در پایان نیز الزامات و پیشنهاداتی در خصوص پیاده سازی و بهبود یک الگوی حاکمیت شرکتی موثر ارائه شده است.

واژه های کلیدی: حاکمیت شرکتی، ، بانکداری اسلامی، هیات نظارت شرعی، استانداردهای بین المللی حاکمیت شرکتی