مجید پهلوان کاخکی - دانشکده علوم پایه، دانشگاه علوم پزشکی گناباد، گناباد، ایران
عباس نیک روش - دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران
ناهید رخشی - ، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران
معصومه حیدری - دانشکده علوم پایه، دانشگاه علوم پزشکی گناباد، گناباد، ایران

چکیده زمینه و هدف: بیماری مالتیپل اسکلروزیس (ام اس) یک بیماری خود ایمنی تخریب کننده غلاف میلین در دستگاه عصبی مرکزی می باشد که عامل ایجاد کننده آن هنوز ناشناخته باقی مانده است. مطالعات فراوان اپیدمیولوژیکی و ژنتیکی بر نقش دو عامل ژنتیک و محیط در ایجاد بیماری ام اس تاکید دارند. با ورود میکرو RNA ها به دنیای یافته های ژنتیکی این مولکولهای قدرتمند به زودی توانستند جای خود را در مطالعات انجام شده در حوزه ژنتیک بیماری ها باز کنند. میکرو RNA ها مولکولهای کوچک RNA با طول ۲۰-۲۲ نوکلئوتید می باشند. این مطالعه تلاش دارد تا در راستای معرفی میکرو RNA ها، پتانسیل های بالقوه آنها را بعنوان بیومارکر هایی قدرتمند در بیماری ام اس مورد بحث قرار دهد. مواد و روش کار: در این مطالعه ی مروری با بررسی منابع کتابخانه ای و مقالات مختلف در یک بازه زمانی ۱۰ ساله در زمینه نقش میکروRNA ها در بیماری ام اس، کلیدواژه های مورد نظر مشخص و مهمترین و جدیدترین اطلاعات در این زمینه گرداوری و استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان می دهد که از زمان کشف میکروRNA ها تا کنون، در جنبه های مختلفی نقش آنها در بیماری ام اس مورد ارزیابی واقع شده است. میکروRNA ها می توانند در بیماریزایی ام اس نقش داشته و نیز پتانسیل درمانی جدیدی را برای این بیماری از طریق تنظیم بیان ژن های درگیر در مسیر بیماریزایی آن فراهم کنند. نتیجه گیری: تحقیقات نشان می دهند که میکروRNA ها می توانند علاوه بر اینکه خود عاملی برای ایجاد بیماری باشند، راه درمانی برای بیماری و نیز بیومارکری برای ارزیابی تلاشهای درمانی و سیر پیشرفت بیماری ارائه دهند.

Keywords: MicroRNAs, Multiple Sclerosis, Biomarker, واژه های کلیدی: میکرو RNA, مالتیپل اسکلروزیس, بیومارکر