فاطمه احمدلو - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
غلامرضا گودرزی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران.
آزاده صالحی - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
سعیده اسکندری - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

درخت پده از جمله گونه های درختی است که در استان مرکزی نیز در حاشیه رودخانه ها و مناطقی با دسترسی بالا به آب زیرزمینی به صورت طبیعی می روید. برای اجرای تحقیق، ابتدا اقدامات مربوط به مرحله شناخت عرصه و دریافت اطلاعات پراکنش پده زارها در استان مرکزی با بررسی منابع موجود، مراجعه به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی و اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان انجام شد. از طریق عملیات میدانی و با پیمایش در اطراف عرصه پده زارهای مربوط به هر یک از شهرستان های ساوه، تفرش، خمین و محلات با دستگاه موقعیت یاب جهانی (GPS) و اپلیکیشن اندازه گیری مساحت با جی پی اس اندروید، مساحت هر عرصه برداشت و روی گوگل ارث بارگذاری و محدوده دقیق عرصه تعیین شد. پس از ترسیم پلیگون های پده زارها در گوگل ارث، فایل های مربوط به نرم افزار ArcMap ۱۰.۴ منتقل و تبدیل به لایه پلیگونی یکپارچه به فرمت شیپ فایل شد. سپس، نقشه پراکنش کل پده زارهای مربوط به هر شهرستان تهیه شد. همچنین، نقشه های درصد شیب، جهت جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا از نقشه رقومی ارتفاع استان و نقشه های کاربری اراضی و شیپ فایل رودخانه های اصلی و فرعی و آبراهه ها، لایه فاصله از رودخانه و برخی ویژگی های خاک استان مرکزی نیز تهیه و در کلاس های مختلف برای هر یک از عرصه پده زارهای مربوط به ۴ شهرستان ترسیم شد. براساس یافته های این پژوهش، مساحت کل عرصه پده زارها با پیمایش زمینی به مقدار ۲۷/۴۴۷ هکتار به دست آمد که بیشترین آن مربوط به ساوه با ۲۵/۲۷۹ هکتار است، درواقع، بیشتر بودن طول رودخانه در ساوه یکی از دلایل افزایش سطح پده زارها در این شهرستان است. پده زارها در ارتفاع کمتر از ۱۶۵۰ متر تا ۱۹۰۰ متر از سطح دریا و بیشتر در فاصله کمتر از ۲۰۰ متر با رودخانه در همه جهت های جغرافیایی در شیب کمتر از ۸درصد حضور دارند. به طور کلی پده زارهای استان در بافت سبک تا نیمه سنگین خاک در اسیدیته بین ۲/۷ تا ۳/۸ با میزان هدایت الکتریکی کمتر از یک دسی زیمنس بر متر مستقر شده اند. یافته های تحقیق می توانند در اصلاح، حفاظت و احیای رویشگاه پده زارها در عرصه های تخریب یافته نقش موثری داشته باشند.

صنوبر پده, فاصله از رودخانه, فیزیوگرافی, ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک