فاطمه احمدلو - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
رفعت اله قاسمی - مربی پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

یکی از گزینه های رفع کمبود چوب در کشور، زراعت چوب با استفاده از گونه های سریع الرشد مانند صنوبر در مناطق مستعد کشور می باشد. در صورتی که پتانسیل تولید صنوبر به طور اصولی و منطبق بر شرایط اقتصادی– اجتماعی توسعه یابد و مورد بهره برداری قرار گیرد، نقش ارزنده ای در اقتصاد کشور و حل مسایل و مشکلات کارخانجات صنایع چوب و کاغذ ایفاء می نماید. امروزه محدودیت منابع آبی و نیاز قابل ملاحظه صنوبرکاری به منابع آبی در کنار مشکلاتی همچون بازگشت طولانی مدت سرمایه گذاری در این بخش، مشکل مدیریت و برنامه ریزی برای سطوح خرد و کوچک، مشکلات عرضه و فروش چوب و پایین بودن سطح مکانیزاسیون از مهمترین دلایل محدودیت صنوبرکاری در کشور است. در راستای توسعه و افزایش سطوح صنوبرکاری با زراعت چوب، پروژه های زیادی با اولویت آزمایش های سازگاری مورد بررسی قرار گرفتند. با توجه به نتایج عملکرد تولید چوب، برخی از کلن ها با متوسط تولید رویش حجمی سالانه ۲۰ تا ۴۰ مترمکعب چوب در هکتار با فرم مناسب کیفی تنه در نواحی غرب و شمال غرب کشور معرفی شدند. در این مقاله، کلن های آزمایش شده صنوبر که در ایستگاه های مختلف تحقیقاتی غرب و شمال غرب کشور و در قالب طرح های مختلف اجرا شده اند، مورد بحث قرار می گیرند.

زراعت چوب, صنوبر, سازگاری, عملکرد تولید چوب, مناطق مستعد صنوبرکاری