پرویز مرادی - استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان،
علی اشرف جعفری - استاد، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

فستوکای پابلند (Festuca arundinacea) یکی از مهم‎ترین علف های گندمی در مناطق معتدل جهان است که اطلاعات کمی در مورد سازگاری آن در اقلیم‎های سرد و نیمه خشک وجود دارد. به‎منظور بررسی قابلیت های کمی و کیفی این گیاه، آزمایشی با ۳۶ جمعیت‎ داخلی و خارجی، در قالب طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی نامتعادل با ۳ تکرار، در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی زنجان در دو شرایط دیم و آبی اجرا شد. برای تعیین قابلیت های کمی، از عملکرد علوفه خشک و برای وضعیت کیفیت علوفه از سه معیار نسبت برگ به ساقه، میزان پروتئین خام و درصد قابلیت هضم استفاده شد. نتایج نشان داد که بین جمعیت‎ ها برای هر چهار صفت مورد مطالعه، به‎جز درصد قابلیت هضم، تفاوت قابل ملاحظه ای وجود داشت. براساس نتایج، با توجه به هدف از کشت این گیاه، برای شرایط آبی، جمعیت‎ ۴ (از استرالیا) با ۳۴۰۲ کیلوگرم علوفه در هکتار و برای شرایط دیم، جمعیت‎ ۱۹ (از روسیه) با عملکرد ۲۱۱۳ کیلوگرم در هکتار قابل توصیه بودند. جمعیت‎ ۳۵ (از ایرلند) برای هر دو شرایط دیم و آبی قابل توصیه بودند. برای تولید علوفه با کیفیت علوفه بالا به‎همراه عملکرد نسبتا بالا، جمعیت‎ بومی ۱۶ با منشا چهارمحال و بختیاری قابل توصیه خواهد بود. به‎طور کلی، بنا بر نتایج ارائه شده در این مقاله، فستوکای پابلند به‎دلایل داشتن مزایایی از قبیل مقاومت به سرما، تولید علوفه قابل توجه و حفاظت خاک، قابل توصیه به مراتع زنجان و اقلیم سردسیری شمالغرب کشور می‎باشد.

کیفیت علوفه, عملکرد علوفه, فستوکای پابلند, زنجان, اقلیم سردسیر