جهانگیر کرمی - استادیار دانشگاه رازی کرمانشاه
خلیل شریفی - دبیر آموزش و پرورش استان کرمانشاه
کیومرث بشلیده - استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز

سرسختی روان شناختی یک ساختار شخصیتی محافظت کننده در مقابل فشارهای زندگی است، که در قالب یک سازه ی سه مولفه یی مرکب از تعهد، کنترل و مبارزه جویی توسط کوباسا مفهوم سازی شده است. نقش این ویژگی در پژوهش های گوناگونی تایید شده، اما زمینه های شکل گیری و پیشایندهای محیطی آن کم تر مورد مطالعه بوده است. این پژوهش به منظور شناسایی عملکردهای (تعاملات خانوادگی) مرتبط با سرسختی در یک نمونه ی ۳۲۴ نفری (۱۷۰ دختر و ۱۵۴ پسر) از دانش آموزان دوره ی سه ساله متوسطه شهر کرمانشاه انجام شده است. برای سنجش تعاملات خانوادگی، مقیاس ۷۵ پرسشی عملکرد خانواده برنارد بلوم (FFS) که پانزده بعد از عملکرد خانواده را می سنجد، و برای سنجش سرسختی، مقیاس ۴۵ پرسشی سرسختی نوجوانان (AHS) که سه مولفه ی سرسختی را می سنجد، به کار رفته است. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه ی آزمون، تحلیل شدند. و شواهد لازم دال بر وجود ارتباط معنی دار بین عملکرد خانواده و سرسختی به دست آمده است. یافته ها نشان دهنده ی آن است که برای پیش بینی نمره های سرسختی، ضریب های ابعاد سبک خانواده ی آزادمنش، جامعه پذیری خانواده، سبک خانواده ی قانون مند و انعطاف پذیری خانواده معنی دار بوده اند. یافته های این پژوهش اهمیت تعاملات مثبت در خانواده و ضرورت اجتناب از تعاملات منفی را متذکر شده و ره گشای یاوران خانواده برای راهنمایی و اصلاح تعاملات آنها می باشد.

عملکرد خانواده, سرسختی, تعهد, احساس کنترل, مبارزه جویی