حافظ ازگلی - گروه مهندسی ماشین های کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، دانشگاه تهران، کرج، ایران
سید سعید محتسبی - استاد، گروه مهندسی ماشینهای کشاورزی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
سلیمان حسین پور - دانشیار، گروه مهندسی ماشین های کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، دانشگاه تهران، کرج، ایران
محمد حسین پور زرنق - گروه مهندسی ماشین های کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، دانشگاه تهران، کرج، ایران

ناگت مرغ یک محصول فراوریشده از گوشت مرغ است و به دلیل عطر، طعم و رنگ خاص آن مورد توجه مصرفکنندگان است. گوشت سالم از فاکتورهای مهم کیفی ناگت هستند. در فرایند تولید، محصول به مدت ۱ دقیقه با دمای ۱۸۵ درجه سلسیوس و به شکل عمیق سرخشده و به همین دلیل سلامت روغن مصرفی اثر معنی داری بر سلامت مصرف کننده دارد. در این تحقیق برای اولین بار با استفاده از روش های خودکار و غیر مخرب بویایی الکترونیکی و بینایی ماشین کیفیت گوشت و روغن مصرف شده در ناگت مرغ بررسی شد. ویژگی سلامت گوشت (سالم و فاسد) و روغن مصرفی (سالم و سوخته) به عنوان شاخص کیفیت در نظر گرفته شد. پس از سرخ کردن تیمارها، روغن اضافی از نمونه ها گرفته شده، سپس نمونه ها عکس برداری شده و با ماشین بویایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این تحقیق مقادیر بهینه پارامترهای مهم در سامانه بویایی الکترونیکی از جمله زمان های مورد نیاز جهت تشخیص بو و پاک کردن آن از سنسورها تعیین شده و همچنین اثر پاسخ هر حسگر بررسی شد. برای تحلیل و طبقه بندی داده ها روش تحلیل مولفه اصلی (PCA)، تحلیل تفکیک خطی (LDA) و شبکه عصبی مصنوعی (ANN) استفاده شدند. نتایج تحلیل داده های هر دو سامانه بینایی و بویایی مشابهت داشتند و تفکیک سلامت گوشت و روغن با دقت بالای ۹۰ درصد انجام شد. نتایج ارزیابی بخش سامانه ماشین بویایی با نتایج سامانه ماشین بینایی همخوانی داشته است و می توان از ترکیب دو روش در برآورد ویژگی های رنگ و عطر ناگت مرغ استفاده کرد.

تحلیل تفکیک خطی, تحلیل مولفه اصلی, ماشین بویایی, ماشین بینایی, کیفیت روغن