علی ایران منش - دانشجوی کارشناسی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید مطهری زاهدان

عطار نیشابوری یکی از عارفان و شاعران بزرگ ایران است که تحول عمیقی در عرفان اسلامی ایجاد کرده است. وی در زمینه عرفان، یک صاحب نظر کامل است و مقلد دیگر عرفا یا ادبا نیست، به عبارتی خودش مبتکر است.عطار در ادبیات عرفانی از دو جهت جایگاه مهمی دارد؛ او اولین کسی است که عرفان را به معنی عمیق آن وارد ادبیات فارسی کرد. قبل از عطار در آثار عرفایی چون »امام محمد غزالی« و »خواجه عبداالله انصاری«، مضامین عرفانی مثل عشق، فنا، وحدت وجود و ...وجود داشت، اما به معنی دقیق عرفانینبود. مثلا، در نوشته های امام محمد غزالی، عشق بیشتر جنبه فلسفی و کلامی دارد یا در آثار خواجه عبداالله انصاری مفاهیم بیشتر به زهد و شریعت نزدیک است. حتی، سنایی هم در آثارش این مفاهیم را به صورت فلسفیو کلامی مورد بحث قرار می دهد، نه عرفانی.اما، در آثار عطار، مخصوصا در منطق الطیر، مفاهیم به معنای واقعی عرفانی است. از ۱ اینجاست که مضامین عمیق عرفانی به صورت جدی و درست به ادبیات فارسی وارد می شود..

عطار نیشابوری ، عرفان ، منطق الطیر، معر