روح اله اکبری - دانشجوی کارشناسی ارشد جامعهشناسی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

در این پژوهش به تصویر ساخته شده از دشمن عراقی در پربیننده ترین فیلمهای سینمایی ساخته شده در ژانر دفاع مقدس دردهه ۶۰ پرداخته میشود. اهمیت بررسی این موضوع در آن است که برساخت شدن هویت دیگری هم به ساخته شدن هویتخود از خلال تعارض با مولفه های هویتی دیگری میانجامد و هم نحوه مواجهه با دیگری را روشن میکند. روش تحقیق اینپژوهش، تحلیل محتوای کیفی نمونه های غیراحتمالی هدفمند است. نمونه های بررسی شده، فیلمهای سینمایی »عقابها«،»کانیمانگا«، »گذرگاه« و »هراس« است. تعداد مخاطبین این فیلمها در سینما از طریق »سالنمای آماری فروش فیلم و سینمایایران« که هر ساله توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر میشود، به دست آمده است. یافته های پژوهش نشان میدهدکه مولفه های هویتی دشمن عراقی در این فیلمها »بی عرضگی«، »نامردی و بیمروتی« و »دنیاپرستی« است. البته نمونه هایکوچکی از »انسانیت« نیز در میان برخی دشمنان نشان داده شده است. افسران عراقیای که واجد این ویژگی اند عمدتا فاقد۱قدرت هستند و نمیتوانند حرف خود را به کرسی بنشانند.

دفاع مقدس، هویت، بازنمایی، دیگری