عبدالواحد صفرزائی - گروه علوم و صنایع غذایی، واحد بم، دانشگاه آزاد اسلامی، بم، ایران

برنج محصولی استراتژیک و پرمصرف در سبد غذایی مردم جهان بوده که به طور گسترده در بسیاری از کشورهای آسیایی از جمله پاکستان و هندوستان کشت و به نقاط مختلف دنیا صادر می‫گردد. امروزه اندازه‫گیری میزان فلزات سنگین در نمونه‫های برنج وارداتی یک شاخص مهم در کنترل کیفیت آن می‫باشد. فلزات سنگین از جمله آلاینده‫های زیست‫محیطی هستند که مواجه شدن انسان با بعضی از آنها از طریق آب و مواد غذایی می‫تواند مسمومیت‫های مزمن و بعضا حاد ایجاد نماید که از جمله آلاینده‫های مواد غذایی می‫توان به فلزاتی نظیر کادمیوم و سرب اشاره نمود. مطالعه حاضر با هدف اندازه‫گیری میزان کادمیوم و سرب در نمونه‫های برنج سفید پاکستانی پر مصرف در شهر زاهدان و مقایسه آن با استاندارد ملی انجام شده است. در این پژوهش ۵۰ نمونه برنج سفید پاکستانی از ده مارک تجاری پر فروش در نیمسال اول سال ۱۳۹۷ از بازار شهر زاهدان جمع‫آوری و میزان کادمیوم و سرب آن پس از هضم، بوسیله طیف سنج جذب اتمی مجهز به کوره گرافیتی مدل Younglin AAS-۸۰۲۰ تعیین مقدار شد. نتایج تحقیق نشان داد که میانگین میزان کادمیوم و سرب در نمونه‫های برنج سفید به ترتیب ۸۰/۱۲±۸۷/۳۲ و ۹۶/۲۵±۱۷/۷۱ نانو گرم در گرم ماده غذایی اندازه‫گیری شد. با استفاده از نرم‫افزار آماری SPSS و آزمون One Sample t Test در سطح اطمینان ۹۹ درصد بین مقادیر کادمیوم و همچنین سرب نمونه‫های برنج سفید تفاوت معنی‫داری مشاهده گردید. همچنین نتایج نشام داد که= که با وجود کادمیوم و سرب در نمونه های برنج سفید پاکستانی و بر اساس استاندارد ملی ۱۲۹۶۸ که میزان مجاز کادمیوم و سرب در نمونه‫های برنج را به ترتیب ۰۶/۰ و ۱۵/۰ میلی‫گرم بر کیلوگرم گزارش نموده است هیچکدام از نمونه‫های برنج میزان کادمیوم و سرب بالاتر از حد مجاز نداشتند و لذا از این نظر مشکلی برای سلامتی انسان وجود ندارد. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

جذب اتمی، فلزات سنگین، زاهدان‬‬‬‬