رستم صابری فر - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور
ابوالفضل شکری - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور مرکز فردوس
اسداله دیوسالار - ستادیار دانشگاه پیام نور واحد ساری.
مهدی ناظری - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور مرکز فردوس.

پدافند در مفهوم کلی، دفع، خنثی کردن و با کاهش تاثیرات اقدامات آفندی دشمن و ممانعت از دستیابی به اهداف خودی است. یکی از امور فطری در انسان، واکنش دفاع است. انسان به طور طبیعی وفطری در برابر هر متجاوز واکنش نشان میدهد اما دامنه دفاع اختصاص به حوزه فردی ندارد و در حوزه عمل اجتماعی نیز این مقوله مطرح میشود. در جهان امروز برای حفظ تمامیت ارضی و هویت اسلامی – ایرانی کشور در قبال انواع تهاجمهای گوناگون از قبیل فرهنگی، نظامی و... نیازمند روشهای نوین برای پیشگیری و دفاع هستیم. حال هرگاه سخن از دفاع به میان میآید در وهله اول دفاع نظامی مد نظر قرار میگیرد، در صورتی که روشهای صلح امیزی نیز برای دفاع وجود دارد که در بسیاری مواقع از دفاع نظامی کارآمدتر میباشند. در این مقاله تلاش بر آن است تا پس از شناخت از واژه دفاع و پرداختن به فلسفه آن، ضرورت این امر مهم تبیین شود. و با نگاهی به دفاع نظامی و همچنین دفاع فرهنگی که نمایی از دفاع صلح آمیز میباشد، این امر مورد تاکید قرار گیرد که در جهان امروزی و مخصوصا در سالهای اخیر تنها دفاع نظامی کارساز نمی باشد، بلکه دفاع فرهنگی نیز برای حفظ ارزشهای یک ملت و تداوم آنها امری اجتناب ناپذیر است.

پدافند غیرعامل، دفاع غیرعامل، صلح آمیز، دفاع غیرنظامی