محمد باشکوه اجیرلو - دانشیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم اجتماعی،دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
ایمان قاسمی همدانی - دانشجوی دکتری مدیریت بازاریابی، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم اجتماعی،دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

عسل به عنوان یک منبع تغذیه مناسب در نظر گرفته شده و دارای پتانسیل درمانی است. بنابراین نیاز به تبلیغات گسترده و شناساندن این محصول به مصرف کنندگان محصولات ارگانیک در قالب فعالیتهای بازاریابی بیش از پیش خواهد بود. به این منظور پژوهش حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای-میدانی، عوامل موثر بر کیفیت تولید و بازاریابی عسل ارگانیک در قالب پنج دسته عوامل مرتبط با محصول، قیمت، ترفیع، مشتری و تولید شناسایی و در مجموع ۲۰ عامل موثر با نظر خبرگان صنعت و دانشگاه در سال ۱۴۰۰و مبتنی بر مدل بهترین_ بدترین و براساس درجه اهمیت رتبه بندی گردید. از میان عوامل شناسایی شده، ارائه نشانه های اعتماد و گواهی آزمایشگاه مبنی بر ارگانیک بودن با اهمیت ترین عامل و اعتقاد به تهدیدات زیست محیطی و حفاظت از منابع طبیعی به نفع انسان به عنوان کم اهمیت ترین عامل شناسایی گردید. همچنین استاندارد و علائم مشخص کننده سلامت و ارگانیک بودن محصول موثرترین عامل در سطح محصول، سطح درآمد خانوار موثرترین عامل در سطح مشتری و تسهیل دریافت مجوز پرورش زنبور عسل به عنوان موثرترین عامل در سطح تولید شناسایی شد. نتایج نشان داد که برنامه ریزی در خصوص افزایش کیفیت تولید و همچنین توسعه فعالیتهای بازاریابی با توجه به عوامل شناسایی شده می تواند سرلوحه کار تولید کنندگان عسل های ارگانیک قرار گیرد.

کیفیت تولید, بازاریابی, محصولات ارگانیک, عسل