آزاده گودرزی - بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران
سیاوش سماوی - مدیریت حفظ نباتات، سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان، بندرعباس، ایران

تحقیق حاضر با هدف جداسازی، شناسایی، تعیین فراوانی و بیماری زایی گونه های قارچی و اامیست همراه با بیماری زوال مرکبات در شش منطقه مختلف از استان هرمزگان انجام گرفت. جداسازی قارچ ها و اامیست-ها از ریشه های بکرایی و لیمو مکزیکی و شاخه های نارنگی محلی روی محیط های کشت عمومی و نیمه-انتخابی انجام شد. جدایه های به دست آمده، براساس ویژگی های ریخت شناسی و توالی ناحیه ITS-rDNA و بخشی از ژن TEF-۱α در سطح جنس یا گونه شناسایی شدند. درصد فراوانی هریک از گونه ها براساس تعداد جدایه های به دست آمده از قطعات گیاهی کشت شده تعیین شد. قارچ های Fusarium solani، Macrophomina phaseolina، Fusarium proliferatum، Rhizoctonia solani، Fusarium acutatum، Phoma sp.، Fusarium sp. ۱ و Fusarium sp. ۲ به ترتیب با فراوانی ۵۱/۹۳، ۱/۱، ۲۶/۰، ۲۶/۰، ۱۷/۰، ۰۸/۰، ۰۴/۰ و ۰۴/۰ درصد، و اامیست های Pythium spp. و Phytophthora nicotianae به ترتیب با فراوانی ۹۶/۴ و ۱۲/۳ درصد از ریشه های دارای پوسیدگی جداسازی شدند. گونه های قارچی جداسازی شده از شاخه-های دارای سرخشکیدگی شامل Alternaria spp.، Neofusicoccum mediterraneum و Colletotrichum gloeosporioides به ترتیب با فراوانی ۷/۸۱، ۵۶/۱۰ و ۹۲/۰ درصد بودند. بیماری زایی سه جدایه از هر یک از گونه ها روی نهال های یک ساله نارنگی محلی با پایه بکرایی مورد آزمون قرار گرفت. تمام جدایه ها، به جز جدایه های Alternaria sp. و Pythium sp.، روی نهال های نارنگی بیماری زا بودند و نشانه هایی مشابه با نشانه های زوال مشاهده شده در باغ های مرکبات ایجاد نمودند. بیماری زایی جدایه های Alternaria sp. ۱ و N. mediterraneum روی شاخه های بریده نارنگی محلی و بیماری زایی C. gloeosporioides روی نهال های یک ساله نارنگی محلی مورد آزمون قرار گرفت که تمام جدایه های مورد بررسی بیماری زا بودند.

اامیکوتا, پوسیدگی ریشه, خشکیدگی سرشاخه, قارچ, مرکبات