حامد مستعلی زاده - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
مصطفی خبازی چالشتری - دانشیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات وعلوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.

امروزه مدیریت شهری تحول یافته است، و شهرها برای رفاه و آسایش بیشتر شهروندان مدیریت می­شوند. مدیریت شهری، نقش مهمی در موفقیت برنامه­ها و طرح­های توسعه شهری، به عهده دارد. این موضوع، به خصوص در ارتباط با توسعه پایدار بیشتر اهمیت می­یابد، در این راستا، شهرها به علت دارا بودن جاذبه­های طبیعی، تاریخی و .. از مقاصد گردشگری محسوب می­شوند، که آثار مثبت و منفی اقتصادی و اجتماعی و ... را به دنبال دارد، برای ایجاد تعادل در این زمینه، لازم است الزامات مدیریتی برای توسعه گردشگری فراهم گردد تا زمینه­ای را برای پایداری شهر فراهم نماید. در این راستا، هدف پژوهش حاضر، تبیین الزامات مدیریتی برای توسعه گردشگری و نقش آن در پایداری شهر همدان می­باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف، بنیادی و کاربردی و  دارای ماهیت تفسیری و تحلیلی و از نظر روش، در گروه پژوهش­های کیفی و کمی قرار دارد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از روش گراند تئوری و مدل­های (FBMW، و مدل ترکیبی (FSORA، FCOPRAS)، و نرم­افزار Expert choice ، استفاده شد. نتایج در بخش کیفی پژوهش نشان داد، از سوی متخصصان الزامات (مدیریت یکپارچه گردشگری، ترویج رویکرد نامتمرکز (پایین به بالا)، بهره­گیری از نیرو­های متخصص، تدوین یک چارچوب قانونی مشخص، تغییر نگاه مدیریت در حوزه گردشگری، طراحی الگوی سازگار با محیط گردشگری همدان)، از سوی متخصصان پیشنهاد گردیده شد، و از بین الزامات مطرح شده، ترویج رویکرد نامتمرکز (بالا به پایین) با وزن به دست آمده ۱۹۰/۰، بالاترین رتبه را به خود اختصاص داده است. در ادامه نیز در بخش کمی نتایج آزمون همبستگی به منظور ارتباط بین دو متغیر (الزامات مدیریتی و پایداری شهر همدان)، نشان داد که بین این دو متغیر ارتباط معنادار و مثبتی وجود دارد، و از بین ابعاد پایداری مورد مطالعه، بعد اقتصادی با مقدار ۱۱/۷۱، اجتماعی با مقدار وزن ۸۷/۷۰، فیزیکی و محیطی با مقدار وزن ۴۵/۷۰، به ترتیب بیشترین و کمترین میزان تاثیرپذیری را از الزامات مدیریتی توسعه گردشگری به خود اختصاص داده­اند.

الزامات مدیریتی, توسعه گردشگری, پایداری, شهر همدان