امین سلیمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر
یعقوب نجاری - دانشجوی دکتری مدیریت اقتصاد دانشگاه آنکارا

یکى از دلایل برجسته ویرانى سازه هاى مهندسى در حین زمین لرزه، گسترش پدیده روانگرایى در پى هاى خاکى با مصالح غیرچسبنده و اشباع است.علل خرابى در اثر پدیده روانگرایى شامل 1 ) کاهش ظرفیت بار برى، 2 ) نشست زیاد (غیرمجاز)، 3) گسترش جانبى، 4) جریان خاک و 5) نوسانزمین است . پتانسیل روانگرایى پى هاى خاکى به مشخصات موج ناشى از زمین لرزه، نوع خاک، تاریخچه زمین شناسى، فشار محصورکننده، نفوذپذیرى، چگالىنسبى، میزان رطوبت، ویژگى هاى دانه بندى خاک و غیره بستگى دارد . سد گردیان، از نوع خاکى با هسته رسى و ارتفاع 40 متر از پى با ظرفیت مخزن 22.340 میلیون مترمکعب است که در 2 کیلومترى شمال هادیشهرودر 145 کیلومتری شهرستان تبریز واقع در استان آذربایجان شرقی در حال اجراست. بستر ساختگاه سد از رسوبات آبرفتى با ستبرایى حدود 60 متر تشکیل شده است و تکیه گاه هاى آن روى سنگ هاى مجموعه مارن ها و ماسه سنگ ها میان لایه های کنگولومرایی با سن میوسن(واحدMmg,Mc,s قرارمى گیرد گچ و نمک نیز به صورت پراکنده با رنگ روشن در ساختگاه وجود دارند. در این مقاله، ضمن بررسى ویژگى هاى زمین شناسى مهندسى ساختگاه، پتانسیل روانگرایى پى آبرفتى، بر پایه نتایج حاصل از آزمایش نفوذ استانداردSPT) نیز بررسى شده است.

ژئوتکنیک، پتانسیل روانگرایی، ضرایب اصلاح سدگردیان