فرزاد پهنانه - گروه مهندسی متالورژی و مواد، دانشکده فنی مهندسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
شهاب الدین زنگنه - استادیار ، گروه مهندسی مواد و نساجی، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
فرید نعیمی - استادیار ، مرکز تحقیقات مواد پیشرفته، دانشکده مهندسی مواد، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

چکیده مقدمه: ارزیابی صلاحیت ادامه سرویس از روش های استاندارد مورد استفاده در سازه های نفت و گاز می باشد. این روش برای ارزیابی عیوب لوله و تجهیزاتی است که عیوب موجود در آنها در صورت قرار گرفتن در بازه مورد قبول این استاندارد، می توانند بدون تعمیر و یا تعویض، مورد بهره برداری قرار گیرد. روش­: در بازرسی یک خط لوله به طول ۷ کیلومتر از فولاد API X۵۲ که حامل هیدروکربن های حاوی H۲S مرطوب می باشد و ترک خوردگی ناشی از هیدروژن (HIC) و عیوب جدالایگی در مکان های مختلف در طول خط لوله مشاهده شده است. در مطالعه حاضر، از ارزیابی FFS مطابقAPI ۵۷۹ / ASME FFS-۱  (سطح ۳ با استفاده از تجزیه و تحلیل اجزاء محدود با نرم افزار آباکوس) برای بررسی وضعیت فولاد X۵۲ حاوی عیب­های جدالایگی و HIC استفاده شده است. ارزیابی FFS براساس تحلیل های FAD انجام شد. یافته­ ها: ناخالصی ها در زمان ساخت ورق و گسترش آن در زمان تولید منجر به تشکیل جدالایگی و نفوذ هیدروژن در آن می گردد. بررسی های ریزساختاری با میکروسکوپ نوری و الکترونی روبشی (SEM) ترک خوردگی گام به گام (SWC) را به عنوان نتیجه حضور آخال های MnS نشان داد. همچنین ترک ها بیشتر در نزدیکی مرکز سطح مقطع نمونه ها آغاز شده و گسترش یافته اند. ارزیابی صلاحیت ادامه سرویس (FFS) بر اساس استاندارد API۵۷۹-۱/ASME FFS-۱ برای تصمیم گیری در مورد قابلیت سرویس دهی خط لوله انجام شد. نتیجه­ گیری: نتایج ارزیابی سطح ۳ بر اساس نمودار FAD نشان می دهد که لوله آسیب دیده بدون هیچ مشکلی می توان در شرایط عملیاتی ادامه سرویس بدهد. همچنین می توان نتیجه گرفت که این نقص در زمان ارزیابی صلاحیت ادامه سرویس در منطقه امن و قابل قبول می باشد.

ارزیابی قابلیت سرویس دهی (FFS), ترک ناشی از نفوذ هیدروژن (HIC), نمودار ارزیابی شکست (FAD), جدالایگی (Lamination)