سید عبدالله امیری ارجمند - دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، گروه روان شناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران
بهرام میرزاییان - دکتری روان شناسی، دانشیار و هیات علمی گروه روانشناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران
سید محمد باغبانیان - متخصص مغز و اعصاب، عضو هیات علمی، گروه علوم پزشکی، واحد ساری، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران

مقدمه: هدف از این پژوهش مقایسه دارودرمانی و مدیریت شناختی رفتاری استرس بر کاهش اجتناب شناختی و ناگویی هیجانی (بعنوان دو سبک مقابله ای ناکارآمد در برابر استرس) در بیماران مبتلا به سردردهای تنشی می باشد.روش: در این مطالعه کارآزمایی بالینی تعداد ۴۰ نفر از افراد مبتلا به سردرد تنشی شهرستان ساری به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و بصورت تصادفی در چهار گروه ۱۰ نفره تقسیم شدند. گروه اول صرفا درمان با مدیریت شناختی رفتاری استرس دریافت نمودند. گروه دوم صرفا درمان دارویی شدند، گروه سوم همزمان دو درمان مذکور را دریافت نمودند و گروه چهارم هیچ درمانی دریافت ننمودند. آزمودنی ها قبل و بعد از مداخله، پرسشنامه های اجتناب شناختی و ناگویی هیجانی را تکمیل نمودند.یافته­ ها: نتایج با نرم افزار spss و آزمونهای ناپارامتریک تحلیل شدند. یافته ها نشان دادند، گروه اول (مدیریت استرس) و گروه سوم (مدیریت استرس و دارودرمانی) طی آزمون کروسکال والیس بیشترین رتبه را در کاهش اجتناب شناختی و ناگویی هیجانی کسب نمودند. گروه دوم (دارودرمانی) و گروه چهارم (بدون درمان) کمترین رتبه را در کاهش متغیرهای مذکور کسب نمودند. طبق آزمون مان ویتنی مشخص شد تفاوت نمرات دو گروه صدر جدول با گروه های پایین جدول معنادار می باشد.نتیجه ­گیری: وجود مدیریت استرس در گروههای صدر جدول و وجود تفاوت معنادار بین گروه های صدر جدول و گروه های پایین جدول نشان دهنده تاثیر مثبت مدیریت استرس بر کاهش اجتناب شناختی و ناگویی هیجانی می باشد. این نتیجه برای روانشناسان و مبتلایان به سردردهای تنشی مهم است چراکه از روش مدیریت شناختی رفتاری استرس می توان به اصلاح برخی سبک های مقابله ای ناکارآمد درمقابل استرس پرداخت و از آن طریق به درمان سردردهای تنشی اقدام نمود

"اجتناب شناختی", "ناگویی هیجانی", "مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری"