شیوا متقی - Ph.D. Graduate. Department of Irrigation and Drainage, Bu-Ali Sina University, Hamedan,Iran.
علی رحیمی خوب - Professor, Department of Irrigation and Drainage, College of Aboureihan, University of Tehran, Iran.

چکیده مقدمه: در سال­های اخیر در منطقه پاکدشت باغات پسته گسترش یافته­اند. تامین انرژی مورد نیاز سیستم­های آبیاری این باغات مساله مهمی است. با اجرای طرح هدفمند سازی یارانه، قیمت حامل­های انرژی افزایش چشمگیری داشته است. در این شرایط استفاده از انرژی خورشیدی بهترین راه حل برای تامین برق بخش کشاورزی بخصوص مناطق دوردست می­باشد.   روش­: در این تحقیق برای چهار باغ پسته در منطقه پاکدشت با مساحت­ های مختلف و شیب­های مختلف برای دو حالت آبیاری ۲۴ساعته و ۱۲ساعته، سیستم آبیاری قطره­ای طراحی شد و هزینه ­های سرمایه­ گذاری سالانه سیستم خورشیدی و برق سراسری با یکدیگر مقایسه شدند. یافته ­ها: نتایج مقایسه بین هزینه تجهیزات خورشیدی آبیاری ۱۲ و ۲۴ ساعته نشان داد در شیب چهار درصد که کمترین میزان اختلاف هزینه وجود داشت، هزینه تجهیزات خورشیدی آبیاری ۲۴ ساعته برای باغ ۱۲، ۲۴، ۴۸ و ۹۶ هکتاری به ترتیب ۶/۰، ۰، ۵۴/۶۸ و ۳۶/۹۷ میلیون ریال بیشتر از تجهیزات خورشیدی در آبیاری ۱۲ ساعته است و هزینه تجهیزات مکانیکی و خرید لوله برای باغات ۱۲، ۲۴، ۴۸ و ۹۶ با شیب چهار درصد در آبیاری ۱۲ ساعته به ترتیب ۶۸/۹، ۴۶/۷۰، ۹۳/۲۴۰ و ۲۵/۴۵۱ میلیون ریال بیشتر از از آبیاری ۲۴ ساعته است، در مجموع هزینه کل سیستم خورشیدی ۲۴ ساعته کمتر از هزینه این سیستم در آبیاری ۱۲ ساعته ارزیابی شد. سیستم خورشیدی ۲۴ ساعته انتخاب شده، با سیستم پمپاژ متصل به شبکه برق سراسری مقایسه شد و نتایج نشان داد که اقتصادی بودن سیستم خورشیدی بستگی دارد به توان مورد نیاز ایستگاه پمپاژ و فاصله زمین کشاورزی از شبکه سراسری. نتیجه­ گیری: با افزایش مساحت باغات، هزینه سیستم خورشیدی بیشتر از سیستم متصل به برق گردید و با افزایش فاصله از شبکه سراسری مقدار هزینه سیستم برقی افزایش یافت. بطور کلی احداث سیستم پمپاژ خورشیدی با توان مورد نیاز بالا، در فاصله کم از شبکه سراسری از نظر اقتصادی به صرفه نیست.

Electricity grid, Investment, Pistachio gardens, Pressurized irrigation, Solar Energy