زهرا صالحی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه برنامه ریزی شهری و روستایی، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
سید هادی حسینی - استادیار گروه جغرافیا، مرکز پژوهشی علوم جغرافیایی و مطالعات اجتماعی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

چکیدههدف: تغییرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دهه­های اخیر باعث افزایش حضور زنان در فضای شهری شده است. این عامل باعث شده تا موضوع امنیت و به ویژه احساس امنیت زنان در شهر و عوامل تاثیرگذار برآن، مورد توجه محققان قرار گیرد. هدف این پژوهش، بررسی نقش متغیرهای محیطی در احساس امنیت زنان در فضای شهری می­باشد.روش­: این تحقیق، یک بررسی پیمایشی – موردی، از نظر وسعت، چهنانگر و از نظر زمانی مقطعی می­باشد.   جامعه آماری زنان ۱۵-۴۰ ساله شهر سبزوار و نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران ۳۶۶ برآورد گردید که در پرسشگری نهایی تعداد ۴۰۸ نمونه گردآوری و تحلیل گردید. عرصه تحقیق، ۲۲ محدوده از بافت­های پنج گانه (مرکزی، میانی، غیررسمی، برنامه­ریزی شده و پیرامونی) شهر سبزوار می­باشد.یافته­ها: بر اساس نتایج تحقیق، تعلق مکانی و تراکم ادراکی دو متغیر محیطی بودند که به طور مستقیم بر احساس امنیت زنان تاثیر گذار بودند. متغیرهای اختلاط کاربری، خوانایی و سابقه سکونت به طور غیرمستقیم و با میانجیگری تعلق مکانی بر احساس امنیت زنان تاثیر گذار بودند و بی نظمی محیطی، تنها متغیری بود که هم به صورت مستقیم و هم غیرمستقیم بر احساس امنیت زنان تاثیر داشته است. تراکم جمعیت تنها متغیری بود که هیچگونه تاثیری چه مستقیم و چه غیرمستقیم بر احساس امنیت زنان نداشت. نتایج رگرسیون گام به گام و تحلیل مسیر نشان داد که تعلق مکانی به تنهایی ۱۲.۵ درصد احساس امنیت زنان را تبیین می­کند. با اضاف شدن متغیرهای تراکم ادراکی، بی نظمی محیطی و خوانایی، میزان تبیین واریانس متغیر وابسته به ۲۰.۷ درصد افزایش می­یابد. کاهش کوری جنسیتی در تصمیم­سازی­ها و مشارکت دادن زنان در برنامه­ریزی­ها، می­تواند زمینه را برای افزایش احساس امنیت زنان فراهم نماید.

احساس امنیت, زنان, عوامل محیطی, سبزوار