شیرزاد طایفی - دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی
محسن رحیمی - کارشناسی ارشد ادبیات تطبیقی دانشگاه علامه طباطبایی

«رئالیسم جادویی» یکی از عمده­ ترین گرایش­ های جهانی در ادبیات داستانی معاصر است؛ سبکی نسبتا نوین که در آن نویسنده از شاخصه­ هایی همچون «وهم و خیال» و «عناصر ماوراء طبیعی» مدد می­ گیرد و در بستر خیال، چنان ماهرانه آن­ها را به کار می­ گیرد که شخصیت­ ها و رخداد­های داستان برای طیف مختلف مخاطبان طبیعی و باورپذیر می­ نماید. «بختیار علی» نویسنده شناخته­ شده و نظریه­­ پرداز ادبیات کردی است که اغلب آثار داستانی خود را با محوریت این ژانر ادبی به رشته تحریر درآورده ­است. از موفق ­ترین رمان های او، آخرین انار دنیا است که به چندین زبان دنیا، از جمله فارسی ترجمه شده ­است. در مقاله پیش ­رو تلاش کرده­ ایم به روش استقرایی تحلیلی و تکیه بر داده­ های کتابخانه­ ای و اسنادی، با محوریت مطالعه موردی، از منظر رئالیسم جادویی و با نظرداشت مولفه­­­ های آن، مانند وهم و خیال، همزیستی مسالمت­ آمیز، اسطوره و دوگانگی، این رمان را مورد بررسی قرار دهیم. با این خوانش جدید، ضمن دست­یابی به تفسیری نسبتا روشن از رمان و چگونگی بازتاب ویژگی­ های برجسته رئالیسم جادویی در آن، به این نتیجه می­ رسیم که مولفه «بهره­ گیری از اسطوره»، نمود بارزتری نسبت به سایر مولفه ­های این ژانر در رمان دارد.

رئالیسم جادویی, آخرین انار دنیا, بختیار علی, اسطوره, خیال