منصور رحیمی - گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی دانشگاه کردستان شهر سنندج

مرثیه و شعر اندوه همواره یکی از رایج ترین انواع ادبی و شعری بوده است. مرثیه ممکن است در انواع قالب ها سروده شود. در ادب فارسی و عربی قالب غالب مرثیه، قصیده است. در ادب کردی مرثیه سرایان بیشتر از قالب مثنوی بهره جسته اند. احمد بگ کوماسی و مولوی کرد دو شاعر بزرگ ادب کردی به شمار می آیند که پیوند عمیق فکری و عاطفی به یکدیگر داشته از نظر سبک شعری و اندیشه اجتماعی ارتباط در میان این شاعر قابل توجه است. از جمله اشتراکات احمد بگ و مولوی در مرثیه هایی است که این دو شاعر در سوگ همسرانشان سروده اند. در پژوهش حاضر بر آنیم با بررسی کارکردهای بلاغی، موسیقایی، زبانی و فکری سوگ سروده های دو شاعر بر اساس سبک شناسی سه سطحی سنتی نقاط اشتراک و تفاوت های موجود در سبک دو شاعر را در سطوح متفاوت بررسی کرده نشان دهیم اولا پیوند فکری و زبانی میان احمد بگ و مولوی در مرثیه ها قابل واکاوی است، ثانیا هر دو شاعر از منظر ادبی و بلاغی از تکلف و تصنع دوری جسته به اقتضای نوع شعر که مرثیه است زبان بیان ساده و بی تکلف است، ثالثا برخلاف ادب عربی و فارسی، قالب مرثیه در ادب کرد غالبا مثنوی و فاقد وزن عروضی و با وزن هجایی است که هر مصراع شامل ده هجا است، رابعا به فراخور کارکرد شعری، مرثیه های دو شاعر از زیباترین و تاثیرگذارترین اشعار این شاعران به شمار آمده شکوه از روزگار و بیان نیکی های شخص مرده از مضامین اصلی مرثیه های این دو شاعر است. خامسا برخلاف مراثی برخی اقوام ایرانی در مرثیه این دو شاعر زنان نیز حضور دارند که در نوع خود قابل توجه است.

"مرثیه", "مولوی", "احمد بگ کوماسی", "سبک شناسی", "سوگ سروده"