معصومه عزیزی - دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد ، مشهد، ایران
حمیدرضا آقامحمدیان شعرباف - گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
علی مشهدی - گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
محمدجواد اصغری ابراهیم آباد - گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

هدف: مبانی نظری و مطالعات انجام شده حاکی از عوامل خطر روان شناختی در بروز و تشدید میگرن است که شناسایی این عوامل می تواند در درمان و پیش آگهی بیماری مذکور تاثیر داشته باشد. لذا. پژوهش حاضر با هدف بررسی مرور نظام دار و فراتحلیلی بر عوامل خطر روان شناختی میگرن انجام گرفت. روش: مطالعه حاضر، فراتحلیل بود. بدین منظور، تمامی پژوهش های ایرانی انجام شده در زمینه عوامل خطر روان شناختی بیماری میگرن، به صورت نظام مند مرور و از میان آن ها، پژوهش های دارای ملاک های فراتحلیل، توسط نرم افزار جامع فراتحلیل بررسی شدند. از میان ۲۴۰ مطالعه مرور نظام مند شده، تعداد ۲۹ پژوهش جهت بررسی مروری انتخاب و در نهایت ۲۱ پژوهش که تمامی ملاک های مورد نظر را داشت، فرا تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که متغیرهای روان شناختی باورها، عواطف و اختلالات خلقی، شخصیت، استرس و راهبرد های مقابله ای، حمایت اجتماعی و کیفیت خواب با بیماری میگرن مرتبط اند. به نحوی که اندازه اثر باورها با میانگین ۹۵/۱؛ اختلالات خلقی ۸۶/۱؛ شخصیت ۴۵/۳؛ استرس و راهبرد های مقابله ای ۷۶/۲؛ حمایت اجتماعی ۱۰/۱ و کیفیت خواب ۱۷/۱ به عنوان عوامل خطر روان شناختی میگرن محسوب می شدند. میانگین اندازه اثر کلی مطالعات انجام شده برای مدل اثرات ثابت برابر با ۴۳/۱۷Z= و معنادار (۰۰۰/۰P=) و برای اثرات تصادفی برابر با ۸۵/۱ Z=و معنادار (۰۴۹/۰P=) بود. نتیجه گیری: با عنایت به نتایج حاصل به عنوان مقدمه ای برای شروع، ارائه یک پروتکل درمانی مبنی بر متغیرهای روان شناختی مذکور، جهت بهبود رفتارهای سلامت افراد میگرنی توصیه می گردد.

فراتحلیل, عوامل روان شناختی, میگرن