حمزه سعیدیان - استادیار پژوهشی بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران.
حمید رضا مرادی - استاد، گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، ایران.
سادات فیض نیا - استاد، گروه احیاء مناطق خشک و نیمه خشک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران.
نادر بهرامی فر - دانشیار، گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، ایران.

چکیدهمقدمه: بررسی تغییرات مکانی رواناب و عوامل موثر بر آن به منظور ارائه راه کارهایی برای کاهش آن بسیار مهم می­باشد. در سال های اخیر مطالعات تئوری و میدانی زیادی تولید مکانی رواناب را ناهمگن ارزیابی کردند.روش: در این تحقیق به منظور بررسی عوامل موثر در تولید رواناب جهت های اصلی دامنه (شمالی، جنوبی، شرقی و غربی) سازند­های گچساران و آغاجاری، بخشی از حوزه آبخیز کوه گچ و مرغا شهرستان ایذه انتخاب گردید. بدین منظور در هر دو سازند از شبیه­ساز باران در ۱۶ نقطه و با ۳ بار تکرار و در شدت­های بارش ۱ و ۲۵/۱ میلی­متر در دقیقه استفاده شد. هم­چنین عوامل خاکی سازندهای گچساران و آغاجاری مانند درصد شن، ماسه، سیلت و رس، pH، شوری خاک، رطوبت، کربنات کلسیم، ماده آلی و میزان سدیم بررسی گردیدند. به منظور انجام تحلیل­های آماری از نرم افزارهای۱۷ SPSS وEXCEL ۲۰۰۷  استفاده گردید و مهمترین عوامل موثر در تولید رواناب با استفاده از رگرسیون چند متغیره شناسایی شدند.یافته ها و نتیجه گیری: نتایج نشان دادند که تولید رواناب در سازند آغاجاری بیشتر به خصوصیات شیمیایی خاک بستگی دارد. ولی تولید رواناب در سازند گچساران بیشتر به خصوصیات فیزیکی خاک وابسته می باشد.

سازند گچساران, سازند آغاجاری, رواناب, خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک