بهرام سامی کشکولی - کارشناس ارشد، سازه های آبی، شرکت شیراز سامیز، شیراز
مهدی بهرامی - استادیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فسا

با افزایش جمعیت و کمبود منابع کارمایه، استفاده و بهره وری بهینه از منابع مزبور از اهمیت خاصی برخوردار است. از جمله این منابع، کارمایه برق است که در ایستگاه های آبکشی نقشی اساسی را ایفا می کند. گاهی طولانی بودن مسیر انتقال آب و یا اختلاف ارتفاع زیاد در طول مسیر، ایجاب می کند که ایستگاه های آبکشی به صورت متوالی طراحی گردند. با تعیین برنامه­ی زمانی مناسب بهره برداری از تلمبه های یک سامانه­ی انتقال آب می توان صرفه جویی قابل توجهی را در هزینه­ی کارمایه­ی مصرفی ایجاد کرد. در این پژوهش برنامه­ی بهره برداری از یک تلمبه به­صورت رشته ای از مقادیر صفر و یکی به گونه­ ای تعریف شد که هر یک از خانه های این رشته وضعیت روشن یا خاموش بودن آن تلمبه را در یک دوره­ی زمانی به خصوص نشان دهد. مسئله­ی تعیین برنامه­ی بهره برداری بهینه تلمبه ها به صورت تعیین بهترین رشته­ی صفر و یکی شناسه شد. یک شبیه بهینه سازی- شبیه سازی، مبتنی بر الگوریتم ژنتیک برای مسئله­ی تعیین برنامه­ی بهره برداری بهینه از تلمبه ها ارائه گردید. در این شبیه الگوریتم ژنتیک در محیط MATLAB با بخش هیدرولیکی نرم­افزار EPANET ۲، به عنوان مرجعی از فرامین و اطلاعات تلفیق شد. از شبیه پیشنهادی برای تعیین برنامه­ی بهینه­ی بهره برداری از سامانه­ی انتقال آب از آبگیر سد درودزن به شهر شیراز، و در یک روز معمولی استفاده شد. نتایج نشان دادند که هزینه­ی کل کارمایه­ی مصرفی در حالت بهر ه برداری بهینه ۲۹ درصد کمتر از هزینه­ی متوسط برق مصرفی در یک روز میانگین است. مقایسه­ی برنامه­ی بهینه­ی بهره برداری استخراج شده با نتایج پژوهش­های پیشین، و همچنین شرایط بهره برداری عادی، توانایی شبیه را نشان می­دهد.

بهینه سازی, هزینه ی کارمایه, بهره وری بهینه, EPANET ۲