مریم پورزنجانی - کارشناس مامایی ، مرکز بهداشت فریمان ، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، فریمان، ایران
بتول مستغنی - کارشناس بهداشت عمومی، مرکز بهداشت فریمان ، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، فریمان، ایران
زینب خرمی - کارشناس مامایی ، مرکز بهداشت فریمان ، دانشگاه علوم پزشکی مشهد ، فریمان ، ایران
فائزه رضایی - کارشناس مامایی ، مرکز بهداشت فریمان ، دانشگاه علوم پزشکی مشهد ، ایران
مریم سادات امیری - کارشناس مامایی ، مرکز بهداشت فریمان ، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، فریمان، ایران
تکتم فرقانی - کارشناس ارشد بهداشت، مرکز بهداشت فریمان ، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، فریمان، ایران

اختلالات تکاملی و رفتاری یکی از مشکلات شایع در طب کودکان است. غربالگری وضعیت تکاملی به لحاظتشخیص زودرس این اختلالات جهت مداخله و درمان زودرس از اهمیت زیادی برخوردار است. لذا این مطالعه باهدف تعیین وضعیت تکامل کودکان یکساله براساس پرسشنامه سنین و مراحل (ASQ) در شهرستان فریمانانجام شد. در مطالعه توصیفی تحلیلی، تعداد ۳۵۷ کودک یکساله مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامتشهرستان فریمان در سال ۱۴۰۱ به صورت سرشماری وارد مطالعه شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ۳ -ASQ در پنج حیطه بود که توسط والدین کودک تکمیل گردید. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارSPSS ورزن ۲۲ و آزمون X۲ تجزیه و تحلیل گردید. ۳۲۷ نفر (۶ / ۹۱ %) از کودکان، تکامل طبیعی داشتند. ۳۰نفر (۴ / ۸ %) حداقل در یک حیطه غیرطبیعی بودند. ۲ / ۵۵ % پسر و ۸ / ۴۴ % دختر بودند. میانگین وزن و قد هنگامتولد آنان حدود ۳۱۵۶ گرم و ۲۳ / ۶ ± ۰۲ / ۴۹ بود. بالاترین شیوع غیرطبیعی تکامل مربوط به شخصی- اجتماعی و حرکات درشت بود. کمترین اختلال نیز در حیطه حرکات ظریف دیده شد. / ۱ % از کودکان در حیطه برقراریارتباط، ۱ / ۳ % در حرکات درشت، ۸ / ۰ % در حرکات ظریف، ۱ / ۱ % در حیطه حل مساله و ۱ / ۳ % در حیطه شخصیاجتماعی غیرطبیعی بودند. آزمون (X(۲ ارتباط معناداری بین جنسیت و محل سکونت با تاخیر تکاملی نشاننداد (P>۰/۰۵). باتوجه به شیوع تاخیر تکاملی و تاثیر آن بر جامعه، ضروری است متخصصان سلامت، همراه باخانواده و جامعه بر روند تکامل کودکان نظارت کافی داشته باشند. شناسایی کودکان در معرض خطر برایتشخیص و مداخله زودتر و کاهش مشکلات در آینده مهم است.

تکامل کودکان، غربالگری ، پرسشنامه سنین و مراحل (ASQ-۳)