فخرالسادات نصیری ولیک بنی - عضو هیات علمی و استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.
مریم گیلانی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.
اصغر اسکندری - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی،گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی رابطه بین رفتار مدنی– تحصیلی و هوش اجتماعی با اثربخشی آموزشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه بوعلی سینا همدان بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانشجویان تحصیلات تکمیلی (۲۷۰۲) نفر تشکیل دادند که با استفاده از نمونه گیری طبقه­ای تصادفی تعداد ۳۳۶ نفر به عنوان نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران انتخاب شدند. برای گردآوری داده­ها از سه پرسشنامه: هوش اجتماعی، رفتارمدنی- تحصیلی و پرسشنامه اثربخشی آموزشی استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t برای گروه­های مستقل و تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که: وضعیت هوش اجتماعی پایین­تر از سطح متوسط است، اما رفتار مدنی- تحصیلی و اثربخشی آموزشی دانشجویان بالاتر از سطح متوسط می­باشد. ضریب همبستگی پیرسون نشان دادکه بین هوش اجتماعی و رفتار مدنی- تحصیلی با اثربخشی آموزشی رابطه مثبت و معناداری در حد متوسط وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه بیانگر آن شد که از بین مولفه­های هوش اجتماعی، مولفه­های پردازش اطلاعات و آگاهی­های اجتماعی در پیش­بینی اثربخشی آموزشی موثر هستند. هم­چنین از بین مولفه­های رفتار مدنی- تحصیلی، مولفه­های پایبندی به قواعد و برقراری روابط صمیمانه بیش­ترین تاثیر را در پیش بینی اثربخشی آموزشی دارند.

هوش اجتماعی, رفتار مدنی-تحصیلی, اثربخشی آموزشی, دانشجویان تحصیلات تکمیلی