رمضانعلی دیانتی - عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت ساری
توحید رحمانزاده صوفیانی - دانشجوی کارشناسی بهداشت محیط

نیترات از جمله عوامل آلاینده منابع آبی محسوب می شود که در سالهای اخیر به لحاظ گسترش کشاورزی و فعالیتهای انسانی میزان متوسط ان رو به افزایش است. متداول ترین فرآیندهای جداسازی نیترات فرآیند دنیتریفیکاسیون و استفاده از رزین های تعویض یونی می باشد. ه دف از این تحقیق اندازه گیری میزان حذف نیترات توسط ستون رزین تبادل آنیونی و بررسی اثر شایط مختلف در میزان جذب نیترات توسط رزین می باشد. روش تحقیق: در این تحقیق تعداد 250 نمونه از ستون تبادل آنیونی و 50 نمونه طی آزمایشات ناپیوسته (Batch) مورد بررسی قرار گرفت و میزان نیترات باقیمانده توسط روش بروسین و با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر Coleman Model-35 طبق روش استاندارد اندازه گیری شد و داده های حاصله با کمک نرم افزار Eccel بصورت منحنی رسم گردید. نتایج: در آزمایشات ستون تبادل یونی با افزای غلظت ورودی از 50 mg/L به 500 mg/L نیترات بر حست N حجم آب عبوری از ستون تا فاررسیدن نقطه شکست از 360 BV به 15 BV تقلیل یافت و در آزمایش (Batch) در محدود زمانی 0/5 الی 12 دقیقه و در محدوده 4/38 PH الی 10 تغییرات محسوسی در جذب رزین آنیونی مشاهده نشد با افزایش وزن رزین میزان جذب افزایش یافت و با افزایش غلظت محلول در تماس با رزین از 100 الی 5000 mg/L برحسب N درصد حذف با یک آهنگ تقریباً منظمی کاهش یافت. بحث و نتیجه گیری: بطور کلی رزن آنیونی قوی در یک محدوده وسیع از PH و رزین نوع ضعیت در یک محدوده کوچکی از PH مناسب هستند. نتایج آزمایشات فرضیه عملکرد رزین های آنیونی قوی را در محدوده وسیعی از PH تأئید نمود و در آزمایشات ستون با افزایش غلظت ورودی ظرفیت رزین در جذب نیترات به میزان قابل ملاحظه ای کاهش و رزین زودتر به نقطه شکست رسید. علت این امر احتمالاً اشباع سریع مکانهای جذب به دلیل افزایش میزان بارگذاری روی ستون می باشد.

نیترات، تبادل یونی، آب