دیپاک کومار ساهو - استادیار، گروه داروسازی، دانشگاه کالینگا، نایا رایپور، چاتیسگار، هند.
لاخان لعل کاشیاپ - استادیار، گروه داروسازی، دانشگاه کالینگا، نایا رایپور، چاتیسگار، هند.

هدف: صنعت لبنیات، تولید کننده پرکار ضایعات و محصولات جانبی، دارای مجموعه متنوعی از کالاها است که سهم قابل توجهی در رژیم غذایی روزانه ما دارد. با این حال، ضایعات فراوان تولید شده در این فرآیند، که با تقاضای اکسیژن شیمیایی بالا (COD) و مشخصات غنی از مواد مغذی شامل لاکتوز، پروتئین ها و چربی ها مشخص می شود، نیاز به کاوش در کاربردهای بیوتکنولوژیکی جایگزین دارد. این اکتشاف به ویژه هنگام در نظر گرفتن هر دو روش پردازش هوازی و بی هوازی بسیار مهم است. اقلام غذایی پروبیوتیک با استقبال گسترده مصرف کنندگان، رشد قابل توجهی را در صنایع غذایی تغذیه ای تجربه می کنند. با شناخت این روند، صنایع غذایی به طور فعال در حال گسترش دامنه وعده های غذایی پروبیوتیک فراتر از محصولات لبنی سنتی است. این گسترش نویدبخش ارائه مزایای سلامتی متعدد به مصرف کنندگان است. در نتیجه، این تحقیق به بررسی طیف گسترده ای از محصولات لبنی در دسترس می پردازد و راه هایی برای مهار ضایعات محصولات جانبی از صنایع لبنی را روشن می کند.مواد و روش ها: سی و پنج نمونه شیر غیر پاستوریزه از شترهای شیرده سالم در مناطق مختلف پنجاب هند به دست آمد. نمونه ها در یک ظرف استریل جمع آوری شدند. سپس نمونه ها در جعبه های یخ نگهداری شدند تا به آزمایشگاه منتقل شوند. نمونه ها به طور کامل (۱۰٪ وزن / حجم) در محیط قلیایی استریل با فسفات با یک همزن مخلوط شدند. پس از انکوباسیون، کلنی هایی با مورفولوژی متمایز انتخاب شدند و برای خالص سازی بر روی صفحات آگار قرار گرفتند.نتایج: ایزوله های پروبیوتیک A۱، A۳  و A۸ افزایش معنی داری (p < ۰.۰۵) در حذف کلسترول (به ترتیب ۶۲، ۵۶، ۷۸ و ۵۲ درصد) پس از ۱۲ ساعت انکوباسیون نسبت به نمونه های دیگر نشان دادند. ایزوله A۷ با نرخ ۳۳%  کمترین ظرفیت حذف کلسترول را داشت، در حالی که ایزوله A۴ دارای میزان کمی بالاتر از ۳۹% بود. کارایی حذف تری گلیسیرید متناسب با طول مدت انکوباسیون بهبود یافت.نتیجه گیری: در نتیجه، مدیریت ضایعات صنایع لبنی یک فرصت دوگانه را ارائه می دهد: کاهش اثرات زیست محیطی از طریق دفع مسئولانه زباله و استخراج مواد مغذی ارزشمند برای کاربرد در حوزه های مختلف بیوتکنولوژیکی. این اکتشاف جامع به درک ما از پتانسیل محصولات جانبی ضایعات لبنی کمک می کند و روش های پایدار و برنامه های کاربردی نوآورانه را که با چشم انداز در حال تحول صنایع غذایی تغذیه ای همسو هستند، روشن می کند.

صنایع غذایی, بیوتکنولوژی, لبنیات, پایداری