سیده مریم مجتبوی - استادیار گروه معماری، موسسه آموزش عالی فردوس، مشهد، ایران.
نگین ارغوانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری داخلی، موسسه آموزش عالی فردوس، مشهد، ایران.

ساختمان های فعلی قادر به ایجاد آسایش و راحتی برای ساکنین خود نیستند. با پیشرفت و توسعه در زمینه مصالح و فرآورده ها و همچنین روش های ساخت، حرکت به سوی ساختمان هایی با کارآیی بالاتر و صرفه اقتصادی بیشتر، امری لازم و ضروری است. استفاده از مصالح هوشمند که مطابق با تغییرات و شرایط محیطی واکنش نشان می دهند، تاثیر چشمگیری در بالا رفتن عمر مفید ساختمان و ایجاد آسایش برای ساکنین به همراه خواهد داشت. این پژوهش به شناخت مصالح هوشمند به عنوان یکی از انواع مصالح نوین و بررسی تاثیرات آن در ایجاد آسایش برای ساکنین پرداخته است. روش پژوهش حاضر کیفی و از نوع توصیفی تحلیلی است. گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای اسنادی صورت گرفته و پس از بررسی مقالات و منابع معتبر، جهت تحلیل کیفی از روش سندلوسکی و باروسور که الگویی ساختارمند در روش فراترکیب است استفاده شده و بر اساس آن چهارچوب نظری پژوهش ارائه شده است. یافته ها نشان می دهد، مصالح هوشمند به دو دسته مصالح تغییر خصوصیات دهنده و مصالح تغییر انرژی‎ دهنده تقسیم می شوند. این دو دسته مصالح با وجود تفاوت های عمده، نسبت به تغییرات در محیط پیرامون خصوصیت واحدی دارند و واکنش موثری نشان می دهند. این واکنش ویژگی های مثبتی چون کاهش هزینه های ساختمان، جلوگیری از اتلاف انرژی، کنترل دید، تغییر شفافیت و تغییر رنگ را در پی دارد و موجب ایجاد تنوع، ارتقای کیفیت فضا و افزایش آسایش ساکنین می شود.

مصالح نوین, مصالح هوشمند, ساختمان هوشمند, ارتقای آسایش