محمد حاجی علی اکبری - دانشجوی مقطع دکتری حقوق جزاوجرم شناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران
بابک پورقهرمانی - استادیار گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مراغه، آذربایجان شرقی، ایران

رشد فناوری ها و شبکه های دیجیتالی و رایانه ای تاثیر عمده ای در تحقق جامعه اطلاعاتی داشته است. به طور کلی رشد شگرف جامعه اطلاعاتی مرهون سیر تحول ابزار ارتباطی و اطلاعاتی است که روند تحول آنها از چند سده قبل آغاز گردیده است.محیط سایبر یا محیط مجازی مفهومی است که اخیرا از سوی جرم شناسان و حقوقدانان موردتوجه قرارگرفته و همزمان با خلق این محیط جرایمی نیز در آن و با استفاده از آن به وقوع میپیوندد. مبارزه حقوقی با این جرایم مستلزم برداشتن چند گام اساسی بود: نخست جرمانگاری رفتارهای مجرمانه بود، البته جرم انگاری بدون ایجاد و احراز مسئولیت کیفری عملی تقریبا بیسرانجام تلقی میشود، شاید بر همین اساس بوده که قانونگذار ایران در قانون جرایم رایانه ایبر مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی تاکید زیادی نموده و مسئولیت کیفری این اشخاص را برای نخستین بار در حقوق ایران صراحتا موردتوجه قرارداده است، به هرحال موضوع مسئولیت کیفری و تبیین گستره آن در حقوق جرایم رایانه ای از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، ممکن است سوالات زیادی در رابطه با گستره مسئولیت افراد در محیط مجازی مطرح شود، قانونگذار ایران فصل ششم از قانون جرایم رایانه ای را به موضوع مسئولیت کیفری اختصاص داده است و تغییری که قانون فوق الذکر ایجاد نمودهشناسایی و ایجاد مسئولیت کیفری برای اشخاص حقوقی در محیط مجازی است.

فضای سایبری، جرایم سایبری، مسولیت کیفری، عوامل رافع مسولیت کیفری