قاسم عزیزی - دانشیار گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تهران
علی اکبر شمسی پور - دکتری اقلیم شناسی دانشگاه تهران
داریوش یاراحمدی - استادیار گروه جغرافیا دانشگاه لرستان

هدف این مقاله بازیابی وجود یا عدم وجود روند معنی دار تغییر اقلیم در نیمه غربی کشور می باشد. داده های ماهانه ۱۶ متغیر اقلیمی در۱۲ ایستگاه سینوپتیک برای دوره ۵۰ ساله(۲۰۰۰-۱۹۵۱) استفاده گردیده است. داده ها شامل دو گروه متغیرهای دما و رطوبت می شوند. روش تحقیق مبتنی بر تحلیل آماری چند متغیره و مدل های پیش بینی باکس جنکینز می باشد. با توجه به محاسبه های صورت گرفته بر روی داده ها، متغیرهای دمایی بویژه میانگین حداقل دما، حداقل مطلق و دمای نقطه شبنم دارای روند تغییرات معنی دار ولی با جهت های متفاوت بودند(اصفهان، بوشهر، تهران و تبریز با روند افزایشی و اورمیه، خرم آباد و همدان با روند کاهشی)، با دقت در نتایج به دست آمده در ایستگاه های مختلف مجاورت با شهرهای بزرگ و موقعیت نسبی جغرافیایی در جهت روند تغییرات موثر بوده است. همچنین بر اساس نتایج به دست آمده داده های رطوبت و بارش غالبا از روند تغییرات معنی دار ی برخوردار نیستند.

تغییر اقلیم, تحلیل چند متغیره, مدل های باکس جنکینز, اتورگرسیو, پانل