محمد جعفری آذر - دانشجوی دکتری دانشگاه معارف قم
حامد منتظری مقدم - عضو هئیت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

صلح امام حسن مجتبی (ع)در جایگاه یکی از مهم ترین کنش های سیاسی معصومان (ع)در روایات و سخنان ایشان؛ اعم از منقول و منتسب، بازتاب یافته است. در پژوهش حاضر با روش تاریخی (توصیف-وتحلیل)، در پاسخ به این که: «روایات و سخنان یادشده، شامل چه مراحل تاریخی و بیانگر چه ابعاد و رویکردی بوده و چه دستاوردی داشته است؟»، دانسته شد (یافته ها):روایات و سخنان مزبور به سه دوره: «پیش»، «هنگام» و «پس» از صلح قابل تفکیک است. پیش از صلح، به وقوع این رخداد اشاره شده بود که می توانست افکار مخاطبان را برای مواجهه با آن مهیا کند. در هنگام صلح، با رویکردی اثباتی، شرایط و زمینه ها و علل صلح، تبیین، و در جامعه مخاطب، آگاهی و شناخت نسبی ایجاد شد. همچنین پس از صلح، به سبب قیام امام حسین(ع)بار دیگر صلح امام حسن (ع) موجب شبهه و سوال شد که معصومان (ع)(مشخصا تا دوران امام صادق (ع)) به تبیین آن و اقناع مخاطبان پرداختند.

امام حسن(ع), صلح امام حسن(ع), تحلیل تاریخی, سخنان معصومان(ع), پنج قرن نخست اسلامی