فخرالدین سهرابی - - PhD Student of Psychology, Department of Psychology, Sanandaj Branch, Islamic Azad University,Sanandaj, Iran.
مریم اکبری - Department of Psychology, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran
کیومرث کریمی - , Department of Psychology, Mahabad Branch, Islamic Azad University, Mahabad, Iran.

مقدمه: بسیاری از مشکلات خانواده ها و جوامع کنونی ریشه در ناسازگاری های نوجوانان دارد. شناخت عوامل موثر بر سازگاری به ویژه در دوره نوجوانی که انحرافات رفتاری شدت می یابد از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف: پژوهش حاضر باهدف تعیین اثربخشی آموزش گروهی مبتنی بر سبک زندگی ارتقادهنده سلامت بر سازگاری عاطفی، اجتماعی و تحصیلی نوجوانان تیزهوش انجام شد. روش: پژوهش حاضر به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون همراه با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مدارس سمپاد (تیزهوشان) دوره متوسطه شهر سنندج در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بود. نمونه پژوهش شامل ۳۰ نفر بود که از دانش آموزان تیزهوشی که به فراخوان پژوهشگر جواب مثبت داده و در معیار سازگاری نمره زیر ۱۵ کسب کرده بودند به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه ۱۵ نفری آزمایش و کنترل گمارده شدند. گروه آزمایش طی ۸ جلسه هفتگی و هر جلسه ۹۰ دقیقه تحت مداخله قرار گرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه سبک زندگی ارتقادهنده سلامت والکر (۱۹۹۵) و پرسش نامه سازش یافتگی سینها و سینگ (۱۹۹۳) بود. جهت تحلیل داده ها از شاخص های توصیفی و تحلیل کوواریانس و نسخه ۲۲ نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته­ها: نتایج نشان داد که آموزش گروهی مبتنی بر سبک زندگی ارتقادهنده سلامت به صورت معناداری موجب افزایش نمره کلی سازگاری (۴۵/۴۴ F=، ۰۱/۰ > p)، سازگاری عاطفی (۸۷/۳۲ F=، ۰۱/۰ > p)، سازگاری اجتماعی (۸۳/۸ F=، ۰۱/۰ > p) و سازگاری تحصیلی (۵۴/۲۳ F=، ۰۱/۰ > p) در نوجوانان تیزهوش شد. نتیجه­گیری: بر اساس نتایج تحقیق، درمانگران و متخصصان سلامت می توانند از برنامه آموزش گروهی مبتنی بر سبک زندگی ارتقادهنده سلامت برای بهبود ویژگی های مرتبط با سلامت به ویژه افزایش سازگاری در نوجوانان استفاده نمایند.

Health-Promoting Lifestyle, Emotional Adaptation, Social Adaptation, Academic Adaptation, Gifted Adolescents, سبک زندگی ارتقادهنده سلامت, سازگاری عاطفی, سازگاری اجتماعی, سازگاری تحصیلی, نوجوانان تیزهوش