حمید اشرفی خیرابادی - دانشگاه فنی حرفه ای شریعتی

آب به عنوان یکی از بنیانیترین عنصر حیات، همواره در ساخت سکونت گاه ها و پیدایش تمدنهای بشری نقشی اساسی داشته است. در ایران،بنا به شرایط جغرافیایی و از جمله بارندگی اندک به ویژه در نواحی خشک و نیمه خشک، شهرها و روستاها بیشتر در پیرامون منابع آبی مانند قنات استقرار یافتهاند. قنات کارکردهای گوناگون در ابعاد اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و مدیریتی نواحی خشک و نیمه خشک کشور، داشته است. یکی از روستاهایی که حیات آن به قنات بستگی دارد روستای خیرآباد است. این روستا دارای چهار رشته قنات است. قنات دهنبره و قنات نو از معروف ترین قنات های این روستا به شمار می رود و نقش حیاتی در بقا، دوام و توسعه این روستا به خصوص در زمینه صنعت گردشگری دارند. این دو قنات در گذشته کارکردهای مختلف از قبیل تامین آب شرب، آب کشاورزی، دامداری، شستشو و آسیاب آبی داشته است و امروزه نیز می تواند نقش بسیار مهمی در توسعه و پیشرفت این روستا در زمینه گردشگری و صنعت داشته باشد. این پژوهش به بررسی نقش، جایگاه و کارکرد قنات دهنبره و قنات نو در توسعه و پیشرفت روستای خیرآباد در گذشته، حال و آینده پرداخته است. در ضمن این پژوهش از نظر هدف بنیادی – کاربردی است و از نظر ماهیت تاریخی و شیوه جمع آوری مطالب کتابخانه ای، اسنادی و میدانی(مشاهده و مصاحبه) است.

قنات, صنعت گردشگری, روستای خیرآباد, قنات دهنبره, قنات نو