علیجان سعیدی - دانشجوی دکتری رشته مذاهب کلامی دانشگاه ادیان و مذاهب
مصطفی سلطانی - دانشیار دانشگاه ادیان و مذاهب
محمد طاهر رفیعی - پژوهشگر موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

گفتمان اسلام گرایی طالبان با قرائت متفاوت از اسلام و سنت در سال های پسین تلاش کرده است نظام معنایی مورد نظر خود را به عنوان رژیم حقیقت بر عاملان سیاسی و اجتماعی در افغانستان تحمیل کند و عرصه ای جدید از نظام گفتمانی را به ظهور رساند. این جریان هویت خود را در باز تعریف شریعت از منظر اسلام خلافتی می یابد؛ اما ماهیت فکری و ایدئولوژی سیاسی آنها ابهامات زیادی دارد. نوشته حاضر این موضوع را به پژوهش گرفته و تلاش کرده به این پرسش بپردازد که «مبانی و اصول فکری طالبان چیست و سیاست های این جریان تا چه حد متاثر از باورهای قومی آن ها است؟» با این هدف مبانی معرفت شناسی و روش شناسی طالبان در قالب چارچوب نظری «تحلیل گفتمان لاکلا و موف» تحلیل شده است. این موضوع با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی با ارجاع به منابع مکتوب تبیین شده در حال که تفوق کنش های قومی و هنجارهای پشتونوالی بر سیاست های دینی طالبان مفروض گرفته شده است. داده های آماری و نتایج حاصله نشان می دهد که طالبان در پوشش گفتمان اسلام گرایی، در صدد سلطه قومی و پشتونیزه کردن کشور هستند.

طالبان, اسلام گرایی, لوی جرگه, قوم گرایی, پشتونوالی, افغانستان