ولی اله کریمی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران
محمدعلی هادیان امری - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران

در میان انواع بلایای طبیعی ، سیل شایع ترین فاجعه در سراسر جهان است که پیامدهای زیست محیطی ، اجتماعی و اقتصادی فراوانی را برجای می گذارد. دشت های سیلابی و مناطق مجاور رودخانه ها به دلیل شرایط خاص، فضاهای مناسب برای انجام فعالیت های اقتصادی و اجتماعی محسوب می شوند و همواره درمعرض خطرات ناشی از وقوع سیلابها قرار دارند وقوع بارشهای شدید که در مدت زمان کوتاه حجم زیادی از نزولات جوی را به همراه دارد غالبا باعث بروز مشکلات عدیدهای برای جوامع انسانی ، گیاهی و جانوری می گردد. سیل مخرب ۲۷ اسفند ۱۳۹۷ در شهرستان سیمرغ، خسارات مالی زیادی را به همراه داشت . آنالیز توزیع فراوانی انجام شده بر روی دادههای تاریخی دبی ایستگاه هیدرومتری کیاکلا نشان داد که دوره بازگشت پیک سیلاب لحظه ای این سیل برابر ۲۴ سال بوده است . شبیه سازی هیدروگراف سیلاب ۲۷ اسفند ۱۳۹۷ بر روی بازه مورد مطالعه رودخانه تلار با استفاده از مدل HEC RAS نشان داد که تمام مقاطع رودخانه و هر سه پل ظرفیت کافی برای عبور جریان را داشتند. آبگرفتگی شهر کیاکلا و روستاهای اطراف نه به واسطه نامناسب بودن ابعاد هندسی پل ، بلکه به دلیل گرفتگی دهانه پل با تنه و سرشاخه های درختان حمل شده از بالادست حوضه به محل پل رخ داده است . شبیه سازی انجام شده نشان داد که پل برج خیل توان عبور آزاد جریان سیلابی با دوره بازگشت ۲۰۰ ساله را دارد.

آبگرفتگی ، پل برج خیل ، رودخانه تلار، شبیه سازی سیلاب