بهزاد جهانشیری - دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران
هادی پورشافعی - دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
حسین مومنی مهموئی - دانشیار مطالعات برنامه درسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران

جانشین پروری از فرآیندهای مهم در زمینه توسعه منابع انسانی در آموزش و پرورش است توجه به الزامات و بسترهای لازمبرای اجرای آن در آموزش و پرورش منجر به طراحی الگوهای بومی در این زمینه است. روش پژوهش حاضر تحلیل مضمونطبق استراتژی براون و کلارک (۲۰۰۶) بود. مشارکت کنندگان در پژوهش ۱۷ نفر از اساتید بودند که به صورت نمونه گیریهدفمند (ملاک محور) انتخاب شدند. ابزارگردآوری نتایج در این پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته با مشارکت کنندگان بود.جهت بررسی روایی و پایایی یافته ها از معیارهای لینکلن و کوبا ۱۹۸۰ (قابلیت اعتبار ، قابلیت انتقال، قابلیت اتکا و قابلیتتایید) استفاده شد. الزامات و بسترهای استقرار نظام جانشین پروری در ده محور اصلی شامل بسترهای استقرار جانشین-پروری (مشتمل بر محورهایی چون برنامه ریزی، فرهنگ سازی، مدیریت خلاق، بهبود نگرش و انگیزش و حمایت و پشتیبانیسازمانی) و الزامات استقرار جانشین پروری (مشتمل بر محورهایی چون نیازسنجی، نظارت، بهبود رویه ها و فرآیندها،زیرساخت و اخلاق محوری) مورد سازماندهی قرار گرفت.

جانشین پروری، مدیران، الزامات و بسترها