جعفر شریعتی - گروه مهندسی شیمی، واحد داراب، دانشگاه آزاد اسلامی، داراب، ایران
نسرین علوی نیا - گروه معارف اسلامی، واحد داراب، دانشگاه آزاد اسلامی، داراب، ایران. -

این مقاله به منظور بررسی علل استمرار بحران آلودگی هوا با استفاده از نظریه مدل های ذهنی داگلاس سیسیل نورث و با هدف کاهش مدیریت بحران نگاشته شده است. آلودگی هوا هم از نظر سلامت انسانی و هم از نظر مالی هزینه های بسیار زیادی را بر حاکمیت کشور تحمیل کرده است. رویکردهای کوتاه مدت و تسکین دهنده در این زمینه قادر به حل این موضوع نبوده و تنها برای مدت زمان بسیار کوتاه وضعیت به شرایط طبیعی بازگشته و سپس به شرایط بحرانی تبدیل شده است. تاثیرات سوء آلودگی هوا بر سرمایه مادی و انسانی کشور لزوم سعی در یافتن چرایی استمرار این معضل را ثابت میکند. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر این است که عوامل زیادی در ایجاد و تشدید آلودگی هوا وجود دارد که در هر کدام از آنها نهادهای مختلفی دخالت دارند. افزایش جمعیت یکی از عواملی است که آلودگی هوا را تشدید می کند که در آن هم سیاستهای کلی کشور و هم رفتار مردم تاثیرگذار است. خودروهای فرسوده و کارخانجات صنعتی که وزارت صنعت معدن و تجارت متصدی آن است؛ استاندارد سوختهای مصرفی کشور که بر عهده وزارت نفت است؛ سوزاندن زباله ها و نیز حمل و نقل عمومی که بر عهده شهرداری است؛ و در آخر هم نظارت بر تمام این موارد که مسئولیت سازمان حفاظت محیط زیست می باشد. عملکرد ناهماهنگ و ناکافی دستگاه های فوق در انجام وظایف قانونی در خصوص پیشگیری و مقابله با عوامل آلایندگی هوا روند رو به تزاید این پدیده مخاطره آمیز را تشدید کرده و به ایجاد وضعیت نگران کننده کنونی منجر شده است. دو انگاره ذهنی عدم باور به حل بحران آلودگی هوا و عدم مسئولیت پذیری در زمینه آلودگی هوا از دلایل ایجاد و استمرار آلودگی هوا می باشد

آلودگی هوا، بحران، مدیریت بحران، مدلهای ذهنی، نورث