محمداحسان اسدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران مهندسی آب، دانشگاه صنعتی امیرکبیر
تقی عبادی - استادیار مهندسی عمران گروه آب و محیط زیست، دانشگاه صنعتی امیرکبیر
شهره محمدی - دانشجوی دکترای مهندسی عمران محیط زیست، دانشگاه صنعتی امیرکبیرپلیتک
شهاب کریمیفرد - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران محیط زیست، دانشگاه صنعتی امیرکبی

کاربرد فاضلاب های تصفیه شده در کشورهای مختلف از دیرباز با رعایت ضوابط زیست محیطی رواج داشته است. محور این قوانین بر حفظ سلامتی انسان، حفاظت محیط زیست و جلوگیری از آلودگی خاک و آب استوار است. امروزه استفاده از فاضلابها به عنوانیکی از منابع غیر متعارف آب برای توسعه کشاورزی بخصوص در نواحی خشک و نیمه خشک مورد توجه قرار گرفته است. از سویدیگر در آینده نه چندان دور و با ادامه گسترش سریع مناطق شهری و جمعیت و نیاز به غذا، و به موازات آن افزایش تقاضای آب برای مصارف خانگی، گسترش استفاده از پسابها به ویژه در مناطق خشک جهان اجتناب ناپذیر خواهد بود. استفاده از پساب شهریدر صورت طراحی و برنامه ریزی مناسب و پایدار می تواند اثرات زیست محیطی مثبتی از قبیل، افزایش کیفیت و کمیت محصولاتکشاورزی بر محیط داشته باشد؛ البته اثرات زیست محیطی منفیای نیز میتواند در بر داشته باشد. در این مقاله ابتدا بر ماهیت فاضلاب شهری مروری امجام شده است و در ادامه وضعیت مدیریت فاضلاب شهری در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. پس ازآن پیامدهای استفاده از فاضلاب شهری برای مصارف کشاورزی و اثرات آن بر توسعه پایدار در جوامع درحال توسعه به ویژه کشور ایران شرح داده شدهاند. همچنین تجارب جهانی کشورهای پیشرو در این زمینه از جمله جمهوری فدرال آلمان و چین جهت الگوبرداری و مقایسه برای ارائه راهکارهایی جهت مدیریت پایدار برای کشور ایران ارائه گردیده است.

فاضلاب شهری، کشاورزی، توسعه پایدار، مدیریت منابع آب، شاخصهای زیست محیطی