حمزه سلمان پور - دانشگاه آزاد اسلامی واحد نقده
مهدی عباسی - دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی
علی عیسی زادگان - دانشگاه ارومیه
ابوالفضل قاسم زاده علیشاهی - دانشگاه ارومیه

پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان رابطه و پیش­بینی وسواس مرگ از طریق سوگیری مذهبی و صفات شخصیتی انجام شده است. نمونه مورد بررسی در این تحقیق ۴۸۴ نفر (۲۴۶ دختر و ۲۳۸ پسر) بودند که به روش تصادفی طبقه­ای انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه مقیاس وسواس مرگ، پرسشنامه سوگیری مذهبی آلپورت، پرسشنامه پنج عاملی شخصیت نئو (فرم کوتاه) بود. داده­های به دست آمده از طریق روش همبستگی و تحلیل رگرسیون گام به گام و آزمون t مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که بین سوگیری مذهبی بیرونی و وسواس مرگ (۰۱/۰­p<، ۱۲/۰=­r) و بین بعد روان­رنجورخویی شخصیتی پنج عاملی با وسواس مرگ (۰۱/۰­p<، ۴۲/۰=­r) رابطه مثبت معناداری وجود دارد. سایر ابعاد شخصیتی پنج عاملی با وسواس مرگ رابطه منفی و معناداری در سطح ۰۱/۰­p< داشتند. همچنین نتایج نشان داد از بین صفات شخصیتی به غیر از روان­رنجورخویی، سایر ابعاد سازگاری، مسئولیت­پذیری، برون­گرایی و تجربه­­پذیری با سوگیری مذهبی درونی و بیرونی همبستگی معناداری دارند. بیشترین رابطه همبستگی منفی معنی­دار بین مسئولیت­پذیری با سوگیری مذهبی درونی بود (۰۰۱/۰­p<، ۳۴/۰=­r). از بین متغیرهای پژوهش سوگیری مذهبی بیرونی و روان­رنجور­خویی ۱۹ درصد از واریانس وسواس مرگ را تبیین نمود. در بررسی تفاوت بین زنان و مردان دانشجو با استفاده از آزمون t نتایج نشان داد در وسواس مرگ (نشخوار مرگ، سلطه مرگ، عقاید تکراری درباره مرگ) تفاوت معنی­داری بین دو گروه وجود دارد. وسواس مرگ بین دختران بیشتر از پسران بود (۳۸/۵=t، ۴۸۴=df، ۰۰۱/۰p<).

: وسواس مرگ, سوگیری مذهبی, صفت شخصیتی