کاظم استادی - دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران

از دیرباز مناقشاتی درباره صحت و اعتبار احادیث کتاب های منسوب به سلیم که متونی روایی با موضوعات تاریخی کلامی است، وجود داشته است. لازم است پژوهش هایی راجع به نسخه های خطی این کتاب انجام شود؛ چه کتاب های کنونی سلیم جعلی باشد و چه حتی شخصیت سلیم هویت تاریخی نداشته باشد. با بررسی جدیدی که در سال ۱۳۹۹ش انجام شد، ۴۹نسخه فیزیکی از کتاب های منسوب به سلیم شناسایی شده و اطلاعات کتاب شناختی از آن ها در دسترس قرار گرفته است. قدمت نسخه های خطی کتاب های سلیم را از دو جنبه می توان در نظر گرفت: ا. قدیمی ترین نسخه خطی موجود از کتاب؛ ب. قدیمی ترین نسخه معرفی شده کتاب که البته غیرموجود است. اکنون نسخه مجلس (شماره ۱۵۶۳۸) به عنوان قدیمی ترین استنساخ از قدیمی ترین نسخه شناخته شده کتاب های سلیم معرفی شده است، ولی لازم است در خصوص این قدمت تاریخ کتابت آن تحقیقاتی صورت گیرد.نوشتار حاضر به بررسی این سوالات می پردازد: ۱. تاریخ ادعایی در نسخه مجلس برای نسخه کهن چگونه است؟ ۲. چه کسانی به این تاریخ و این نسخه کهن اشاره کرده اند؟ ۳. آیا شواهدی بر مخدوش بودن یا اعتبار این تاریخ درخور ارائه است؟حاصل آنکه تاریخ ۳۰۹ق برای نسخه کاتب الرمانی (نسخه مادر مجلس) جعلی است و تاریخ ۶۰۹ق برای این کتابت نیز چندان اثبات شدنی نیست.

نسخ خطی, تاریخ شیعه, کلام شیعه, ابومحمد الرمانی, کتابخانه مجلس