خدیجه لطفی - دانشگاه مازندران
فرزام فرزان - دانشگاه مازندران
محمدرسول خدادادی - دانشگاه تبریز
سیدمحمدحسین رضوی - دانشگاه مازندران

با توسعه تکنولوژی و ماشینی شدن سبک زندگی، میزان ورزش و فعالیت بدنی کاهش یافته که موجب کاهش میزان سلامتی افراد جامعه شده است. یکی از زمینه هایی که موجب افزایش سلامت جسمانی و روانی جامعه می شود، ورزش و اوقات فراغت است. لذا، هدف از این تحقیق طراحی الگوی ورزش تفریحی در خانواده بود. روش پژوهش حاضر از نوع پژوهش های کیفی و با بکارگیری روش داده بنیاد بود و روش جمع آوری داده ها به صورت میدانی بود که بر اساس نظر متخصصان، مدل مناسب طراحی شد. جامعه این تحقیق متخصصین فعال اوقات فراغت شامل اعضاء هیات علمی دانشگاه ها، مشاوران خانواده، کارشناسان برگزاری رویدادهای ورزشی خانوادگی در وزارت ورزش و جوانان، متخصصین فدراسیون ورزش همگانی بود. نمونه گیری به روش گلوله برفی تا جایی ادامه یافت که محقق در مصاحبه ۲۶ به حد اشباع نظری رسید. ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه ساختارمند بود. تحلیل محتوای یافته ها از طریق فرآیند تحلیل در پارادایم استراوس کوربین و طی سلسله مراتب کدگذاری باز، محوری و انتخابی بود. بر همین اساس ورزش تفریحی در خانواده را به عنوان طبقه محوری در نظر گرفته و سایر طبقات تحت عنوان مقولات شرایطی (علی، زمینه ای و مداخله گر)، تعاملی/ فرآیندی و پیامدی بررسی شد. یافته های پژوهش شامل ۶ مولفه در شرایط علی، ۴ مولفه در شرایط زمینه ای، ۴ مولفه در شرایط مداخله گر، ۵ مولفه در راهبردها و ۷ مولفه در پیامدها بوده است که در مجموع به ۲۶ مولفه می رسد. مسئولان و نهادهای دولتی می توانند باتوجه به نتایج پژوهش ، در راه اعتلا و توسعه ورزش تفریحی در خانواده گام های مثبت و بلندتری بردارند.

اوقات فراغت, خانواده, مشارکت ورزشی, ورزش تفریحی, ورزش در خانه