سمیه قیصری - گروه اتاق عمل ، دانشکده پرستاری و مامایی حضرت فاطمه (س)، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
مهدی حسن شاهی - گروه اتاق عمل ، دانشکده پرستاری و مامایی حضرت فاطمه (س)، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
زهرا صادقی - دانشجوی کارشناسی اتاق عمل ، دانشکده پرستاری و مامایی حضرت فاطمه (س)، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

مقدمه : در بخش مراقبت های ویژه به دلیل رویارویی بیماران با مشکلات و موارد تهدید کننده حیات انجام مداخلات و پایش های مداوم ضرورت دارد. در این میان مداخلات خانواده محور به عنوان مجموعه ای از اقدامات حمایتی ، مشارکت خانواده ها را در ارائه خدمات آموزشی درمانی افزایش داده و بدین ترتیب سبب می شوند تا خانواده ها نیز در راستای سلامت جسمی و روانی بیمار خود گام بردارند. هدف از این مطالعه ، مرور مطالعات انجام شده در زمینه ارزیابی مداخلات خانواده محور در ارتقای سطح سلامت جسمی و روانی بیماران بستری در بخش مراقبت های ویژه بود.مواد و روش ها: در این مطالعه ، جستجوی مقالات انجام شده به زبان فارسی و انگلیسی در پایگاه های Google scholar، SID، PubMed،نورمگز و جهاد دانشگاهی با ترکیب کلید واژه های " "Family-centered interventions،" "Mental health، " " ,"Physical health "NICU ","ICU و " "CCU صورت گرفت .یافته ها: پس از جستجو و غربالگری مطالعات در ده سال گذشته ، در مجموع تعداد ۴۰ مقاله تمام متن مورد مرور نهایی قرار گرفت . نتایج به دست آمده حاکی از آن بود که مداخلات خانواده محور تاثیر قابل توجهی در روند بهبود بیماران در همه بخش های مراقبت ویژه، کاهش عوارض بیماری ، اصلاح سبک زندگی بیمار و خانواده وی ، تغییر در معیار های فیزیولوژیکی از جمله آرامش بیمار، کاهش استرس ، بهبود عملکردشناختی و افزایش سطح هوشیاری بویژه در بیمارانی که آسیب مغزی دیده اند دارد. همچنین انجام این مداخلات کاهش موارد مرگ ومیر، کاهش درد بیمار، کاهش میزان پذیرش مجدد، افزایش میزان رضایتمندی ، پیروی بهتر از رژیم درمانی وکاهش طول اقامت در بخش مراقبت های ویژه را به دنبال خواهد داشت .نتیجه گیری : به طورکلی بر طبق یافته ها به نظر می رسد رویکرد خانواده محور سبب بهبود و ارتقای وضعیت جسمی و روانی بیماران بستری در بخش های ویژه می شود. همانگونه که مشاهده شد، مطالعات متعددی به بررسی اثرگذاری مداخلات خانواده محور بر جنبه های مختلف زندگی بیماران پرداخته اند. با این وجود، با توجه به اینکه مداخلات خانواده محور یکی از روش های نوین در حوزه پزشکی و سلامت محسوب می شود، ضرورت دارد که ابعاد مختلف این مداخلات مورد مطالعه و ارزیابی قرارگرفته و با مشخص نمودن زوایای پنهان این ابعاد و شناسایی نیازهای بیمار و خانواده وی ، زمینه ای در جهت کاربردی نمودن این شیوه ها در مراکز درمانی ، فراهم شود.

مداخلات خانوده محور، سلامت جسمی ، سلامت روانی ، بخش مراقبت های ویژه